TẠI SAO SẦU RIÊNG BỊ CHÁY MÚI? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ HIỆU QUẢ

Cháy múi sầu riêng là hiện tượng múi bị khô, xơ, thâm đen, làm giảm giá trị thương phẩm. Nhiều nhà vườn thắc mắc tại sao sầu riêng bị cháy múi dù đã chăm sóc đúng kỹ thuật. Nguyên nhân thường do thiếu vi lượng, tưới nước sai cách hoặc thời tiết thay đổi đột ngột. Hiểu rõ nguyên nhân và phòng ngừa sớm sẽ giúp vườn cây phát triển ổn định. Trong bài viết dưới đây Vật tư nông nghiệp Bích Trâm sẽ chia sẻ đến bà con giải pháp hiệu quả để hạn chế tình trạng này.

I. Cháy múi sầu riêng là gì?

Cháy múi là hiện tượng phần thịt (múi) bên trong quả sầu riêng bị khô, chai, hoặc chuyển màu nâu, đen, thậm chí có múi bị xơ, teo tóp. Điều đáng chú ý là trái bên ngoài vẫn phát triển bình thường, không có dấu hiệu hư hỏng rõ rệt. Điều này khiến người trồng chỉ phát hiện ra khi trái đã chín và thu hoạch, gây thất thoát đáng kể.

Cháy múi không phải là bệnh lý truyền nhiễm mà là rối loạn sinh lý của cây, bắt nguồn từ các nguyên nhân liên quan đến dinh dưỡng, nước tưới, điều kiện canh tác hoặc thời tiết. Tuy nhiên, nếu không được khắc phục, hiện tượng này có thể lặp lại qua nhiều vụ và ảnh hưởng đến chất lượng toàn vườn.

Hiện tượng cháy múi sầu riêng (Ảnh Internet)

>>>Xem thêm: CÁCH TÍNH NGÀY TRÁI SẦU RIÊNG CHÍNH XÁC CHO VỤ MÙA BỘI THU

II. Nguyên nhân khiến sầu riêng bị cháy múi

1. Thiếu canxi và bo trong giai đoạn nuôi trái

Canxi (Ca) và Bo (B) là hai vi lượng có vai trò định hình cấu trúc tế bào. Canxi giúp mô trái chắc khỏe, trong khi Bo hỗ trợ hình thành mô dẫn truyền và giúp trái hấp thu dinh dưỡng đều.

Nếu thiếu hai chất này trong giai đoạn phát triển múi (khoảng từ 30–100 ngày sau đậu trái), trái có thể bị đứt mạch dinh dưỡng, dẫn đến hiện tượng phần múi bị thối khô hoặc không phát triển, gây cháy múi.

2. Chế độ tưới nước bất ổn định

Cây sầu riêng yêu cầu độ ẩm ổn định trong đất, nhất là thời kỳ mang trái. Tình trạng thiếu nước kéo dài rồi lại tưới dồn dập dễ gây “sốc nước”. Áp suất nội mô trái thay đổi đột ngột, dẫn đến nứt tế bào múi bên trong và gây cháy múi.

Đặc biệt, mùa khô kết thúc bằng những trận mưa lớn kéo dài cũng có thể tạo hiệu ứng tương tự nếu đất không thoát nước tốt.

3. Bón phân mất cân đối, thừa đạm

Nhiều nhà vườn tập trung bón nhiều phân đạm (N) để cây nhanh phát triển, ra cơi mạnh. Tuy nhiên, thừa đạm trong giai đoạn nuôi trái làm trái phát triển lệch, mô mềm yếu, đồng thời giảm hấp thu các chất khác như Canxi, Magie. Kết quả là trái phát triển không đồng đều, dễ xuất hiện múi lép, múi khô hoặc cháy.

Ngoài ra, thiếu trung vi lượng như Zn, Cu, Mn, Mg cũng làm rối loạn quá trình trao đổi chất trong trái.

4. Biến động thời tiết - đặc biệt là mưa sau nắng hạn

Giai đoạn sau khi cây mang trái, nếu gặp thời tiết thay đổi đột ngột – như mưa lớn sau thời kỳ khô hạn kéo dài – sẽ ảnh hưởng mạnh đến quá trình vận chuyển dinh dưỡng trong cây.

Rễ bị ngộp nước khiến khả năng hấp thu yếu, trong khi trái đang cần nhiều dưỡng chất, dẫn đến tình trạng rối loạn sinh trưởng ở múi, gây khô cháy hoặc sượng múi.

5. Tác động của sâu bệnh hại trái

Một số loại sâu bệnh như sâu đục trái, bọ xít muỗi hoặc vi khuẩn nấm gây thối vỏ có thể không trực tiếp làm cháy múi nhưng ảnh hưởng đến hệ thống dẫn truyền từ cuống trái đến múi.

Khi bị tổn thương, sự trao đổi dinh dưỡng không đều, đặc biệt nếu vi khuẩn xâm nhập sâu vào vỏ trái, sẽ dẫn đến mô múi bị suy thoái, thối khô từ bên trong.

Trái sầu riêng bị cháy múi do tác động của sâu bệnh (Ảnh Internet)

>>>Xem thêm: BÍ QUYẾT CHĂM SÓC SẦU RIÊNG GIAI ĐOẠN NUÔI TRÁI HIỆU QUẢ

III. Cách xử lý khi phát hiện cháy múi sầu riêng

- Tỉa bỏ những trái có dấu hiệu bất thường: Nếu phát hiện trái có biểu hiện nhẹ (trái nhẹ hơn bình thường, màu sắc khác biệt), nên loại bỏ sớm để tập trung dinh dưỡng cho các trái khác.

- Phun bổ sung vi lượng qua lá: Sử dụng sản phẩm có chứa canxi, bo, magie và kẽm dạng chelate hoặc axit amin để cây hấp thu nhanh chóng. Phun từ giai đoạn trái non (20–30 ngày tuổi) và lặp lại sau mỗi 15–20 ngày.

- Điều chỉnh tưới nước: Tưới nước thường xuyên nhưng lượng vừa phải, tránh khô cạn rồi mới tưới mạnh. Đảm bảo đất có khả năng thoát nước tốt.

- Rà soát lại chế độ phân bón: Giảm phân đạm vào giai đoạn nuôi trái, tăng tỷ lệ kali và trung vi lượng. Ưu tiên sử dụng phân hữu cơ khoáng hoặc phân sinh học có bổ sung vi lượng.

IV. Phòng ngừa cháy múi hiệu quả và bền vững

1. Quản lý dinh dưỡng hợp lý theo từng giai đoạn

- Giai đoạn phát triển trái, đặc biệt từ 30 đến 90 ngày sau khi đậu, là thời điểm quyết định chất lượng múi sầu riêng. Trong thời gian này, cây cần được cung cấp đầy đủ canxi, bo và các trung – vi lượng như magie, kẽm, đồng. Các dưỡng chất này giúp củng cố thành tế bào, hỗ trợ vận chuyển dinh dưỡng và hạn chế rối loạn mô bên trong trái.

- Việc lạm dụng đạm trong giai đoạn này có thể khiến mô trái mềm yếu, dễ cháy múi hoặc lép. Cần ưu tiên sử dụng phân hữu cơ sinh học, kết hợp bón phân lá dạng chelate hoặc axit amin để cây hấp thu nhanh và đồng đều.

2. Kiểm soát độ ẩm đất – tưới đều, tránh sốc nước

- Sầu riêng là loại cây yêu cầu độ ẩm ổn định trong suốt quá trình mang trái. Việc tưới không đều hoặc để đất khô hạn lâu ngày rồi tưới dồn có thể gây hiện tượng sốc nước, làm rối loạn áp suất bên trong trái, dẫn đến nứt mô và cháy múi.

- Giải pháp hiệu quả là sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc chia nhỏ lần tưới trong ngày. Trong mùa mưa, cần đảm bảo vườn có hệ thống thoát nước tốt, không để nước ứ đọng quá lâu quanh gốc làm suy yếu rễ và cản trở dinh dưỡng nuôi trái.

 Kiểm soát độ ẩm đất, tưới đều, tránh sốc nước cho sầu riêng (Ảnh Internet)

3. Chủ động phòng trừ sâu bệnh trong giai đoạn trái lớn

- Các loại sâu đục trái, bọ xít muỗi hay nấm gây thối vỏ có thể làm tổn thương mô trái, từ đó ảnh hưởng đến quá trình dẫn truyền dinh dưỡng, gián tiếp gây hiện tượng cháy múi. Tình trạng này thường xảy ra âm thầm, khó phát hiện bằng mắt thường ở giai đoạn sớm.

- Do đó, cần theo dõi chặt chẽ vườn trong giai đoạn phát triển trái, xử lý sớm khi phát hiện sâu hại. Ưu tiên sử dụng các sản phẩm sinh học, kết hợp kỹ thuật bao trái để bảo vệ tốt hơn. Ngoài ra, cần đảm bảo cây không bị stress nhiệt trong những ngày nắng gắt kéo dài.

4. Tỉa trái hợp lý để cân đối dinh dưỡng nuôi múi

- Mỗi cây sầu riêng chỉ có khả năng nuôi dưỡng một số lượng trái nhất định. Việc để quá nhiều trái trên cây sẽ khiến dinh dưỡng bị phân tán, dẫn đến múi phát triển không đều, dễ bị sượng hoặc cháy. Đây là một trong những nguyên nhân thường gặp tại các vườn có năng suất cao nhưng chất lượng trái lại thấp.

- Nhà vườn nên chủ động tỉa trái từ giai đoạn trái non, ưu tiên giữ lại các trái đều, phát triển đồng bộ, nằm ở vị trí nhánh khỏe. Số lượng trái lý tưởng cần căn cứ theo tuổi và sức sinh trưởng của từng cây để đảm bảo chất lượng thu hoạch.

>>>Xem thêm: CÁCH TƯỚI NƯỚC KHI SẦU RIÊNG XỔ NHỤY: KỸ THUẬT CHUẨN ĐỂ CÂY ĐẬU TRÁI NHIỀU

Cháy múi là vấn đề ảnh hưởng lớn đến chất lượng và giá trị trái sầu riêng, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu chăm sóc đúng cách. Việc quản lý dinh dưỡng hợp lý, tưới tiêu ổn định và theo dõi sâu bệnh kỹ lưỡng sẽ giúp hạn chế rủi ro hiệu quả. Vật tư nông nghiệp Bích Trâm hy vọng bài viết trên đã mang đến thông tin hữu ích cho bà con trong quá trình canh tác. Chúc bà con có một vụ mùa sầu riêng đạt năng suất và chất lượng cao.

Bài viết mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn phù hợp với tình trạng thực tế mỗi vườn, bà con vui lòng liên hệ hotline kỹ thuật của Vật tư Nông Nghiệp Bích Trâm:

- Hotline: 0326.208.405 hoặc 032.669.3970