BỎ TÚI CÁCH TƯỚI NƯỚC CHO CÂY SẦU RIÊNG CHUẨN KỸ THUẬT

Nước luôn là nguồn sự sống thiết yếu cho mọi loại cây trồng, cây sầu riêng cũng vậy. Tuy nhiên, quản lý và bổ sung nước đúng cách cho sầu riêng không phải ai cũng hiểu. Ở các giai đoạn quan trọng thì cần điều chỉnh lượng nước phù hợp, làm sao để mỗi cây sầu riêng đều có lượng tưới nước vừa đủ để tạo độ ẩm cho đất giúp cây sinh trưởng phát triển tốt. Nông dược Bích Trâm sẽ cùng với bà con tìm hiểu rõ hơn về cách tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật qua bài viết này nhé!

I. VAI TRÒ CỦA NƯỚC TƯỚI VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA TƯỚI NƯỚC CHO CÂY SẦU RIÊNG CHUẨN KỸ THUẬT

1. Vai trò của nước tưới với cây sầu riêng

- Nước là khối xây dựng của các sinh vật sống

Nước chiếm tỷ lệ 90% trong khối lượng của chất nguyên sinh và có vai trò quan trọng trong việc duy trì tính ổn định của cấu trúc keo nguyên sinh. Thường thì, chất nguyên sinh ở dạng sol biểu thị cho hoạt động sống mạnh mẽ. Khi thiếu nước, keo nguyên sinh có thể chuyển từ trạng thái sol sang trạng thái coacervate hoặc gel, gây giảm sự sống của tế bào và của cây.

Tầm quan trọng tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật - Vai trò của nước tưới

- Nước tham gia các phản ứng sinh hóa, biến đổi các chất trong tế bào

Nước có vai trò đặc biệt không chỉ là dung môi trong các phản ứng mà còn tham gia trực tiếp vào các phản ứng trong cây. Bên cạnh việc cung cấp điện tích dương H+ để hỗ trợ quá trình khử CO2 trong quá trình quang hợp, nước còn có vai trò quan trọng trong quá trình oxi hóa các chất trong quá trình hô hấp và tham gia vào các phản ứng thủy phân.

- Nước hòa tan phân bón là các chất hữu cơ và chất khoáng

Từ đó, nước được vận chuyển đến các cơ quan cần thiết trong cây và tích lũy trong các cơ quan dự trữ. Nước, như một hệ thống tuần hoàn máu, đảm nhận vai trò quan trọng trong việc điều tiết và phân phối các hợp chất này khắp cây, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất kinh tế của cây.

Tóm lại, nước tham gia vào cấu trúc của cơ thể thực vật và tham gia vào các biến đổi sinh học cùng các hoạt động sinh lý của cây. Khi không có đủ nước, toàn bộ quá trình trao đổi chất và hoạt động sinh lý trong cơ thể bị ảnh hưởng. Quá trình phát triển của cây bị ức chế, dẫn đến sự giảm sút trong năng suất của cây trồng.

2. Tầm quan trọng của tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật

Việc cung cấp nước cho cây sầu riêng là một khía cạnh vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, việc quản lý và cung cấp nước một cách đúng đắn cho cây sầu riêng không phải ai cũng hiểu rõ. Nước đóng vai trò trung tâm trong quá trình vận chuyển dưỡng chất từ đất tới rễ cây. Thiếu hụt nước sẽ khiến cho dưỡng chất trong đất và phân bón không thể hoạt động hiệu quả đối với cây.

Tầm quan trọng tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật - Vai trò của nước tưới

Việc bổ sung nước cần phải dựa trên nhu cầu của cây, giai đoạn phát triển của cây và tình trạng đất. Tình trạng độ ẩm của đất cũng đóng một vai trò quan trọng. Đất cần duy trì độ ẩm nhưng cũng cần có khả năng thoát nước tốt. Đây là hai yếu tố cực kỳ quan trọng và tương quan mật thiết.

Cây sầu riêng thiếu nước trong mùa khô sẽ dẫn đến những biểu hiện rõ ràng như: lá héo vào ban ngày, lá không tươi không bóng như bình thường. Viền lá có màu vàng và cháy từ ngọn vào. Biểu hiện đó làm cho cây ngưng phát triển, cuối cùng lá sẽ rụng rồi thay lá mới. Nếu không nhanh chóng tưới nước, cành sầu riêng sẽ chết hoặc có thể chết cả cây.

Ngoài ra, việc đào hố trồng cây sâu và lấp đất lên gốc có thể khiến gốc cây bị chìm quá thấp. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh xì mủ thối thân tấn công cây sầu riêng, đặc biệt trong mùa mưa khi gốc cây bị ngập nước mà thiếu hệ thống thoát nước tốt. Hơn nữa, việc tưới nước trực tiếp vào thân cây thông qua hệ thống tưới nhỏ giọt cũng có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh nấm gốc. Vì vậy, tốt hơn hết là tưới nước vào vùng đất quanh gốc cây để đảm bảo gốc luôn khô ráo.

II. TƯỚI NƯỚC CHO CÂY SẦU RIÊNG CHUẨN KỸ THUẬT TRONG TỪNG GIAI ĐOẠN

1. Tưới nước cho cây sầu riêng giai đoạn kiến thiết

Cây sầu riêng nhỏ sau khi được trồng cần được tưới hàng ngày trong ít nhất một tháng đầu. Sau thời gian này, khi không có mưa, việc tưới có thể được thực hiện ít thường xuyên hơn. Tùy thuộc vào độ ẩm của đất xung quanh gốc cây, bà con có thể tưới vào các ngày nghỉ hoặc tưới cách nhau một hoặc hai ngày.

Tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật giai đoạn kiến thiết

Khi tưới, nên quan sát để biết liệu nước có thấm vào đất nhanh chóng hay không. Trong trường hợp nước thấm qua đất một cách nhanh chóng, bạn nên tăng lượng nước tưới để bảo đảm độ ẩm cho đất và ngăn việc nước bốc hơi quá nhanh.

Để duy trì độ ẩm cho cây trong mùa khô, bà con có thể sử dụng rơm hoặc cỏ khô để che phủ quanh gốc cây. Tuy nhiên, khi mùa mưa đến, bạn nên loại bỏ lớp che phủ này để tránh tình trạng bệnh nấm và sự tấn công của mối vào rễ cây.

2. Tưới nước cho sầu riêng giai đoạn hoa – trái

- Thời kì ra hoa

Thời kỳ sầu riêng đang ra hoa, đã ra hoa hoặc đang kết trái, trong trường hợp thiếu nước, trái sẽ rụng.

Khi kích thước của trái sầu riêng tương đương với trái bưởi, hiện tượng rụng trái không còn xảy ra, thay vào đó, lá bắt đầu rụng một cách nhiều và tập trung. Khi đó, cây sầu riêng phải đối mặt với khô hạn và tập trung sức lực để duy trì trái non. Để làm điều này, nó cần lấy nguồn dự trữ từ lá để cung cấp dinh dưỡng cho trái và cả cây. Tuy nhiên, quá trình này dần dần làm suy yếu cây và gây thiếu hụt dinh dưỡng cho việc tạo ra cùi (cơm) cho trái, do đó chất lượng của cùi bị ảnh hưởng.

Tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật giai đoạn hoa - trái

Trong thời kỳ mưa nhiều, rễ sầu riêng hút lên nhiều nước, trong khi lá bắt đầu giảm bớt việc này do số lượng lá còn lại ít hơn. Sự mất cân bằng này khiến cho cây sầu riêng gặp khó khăn về cung cấp nước, dẫn đến sự nhão của cùi trái sầu riêng.

Trong việc tưới nước cho sầu riêng trong giai đoạn nở hoa, tốt nhất nên thực hiện tưới vào các ngày nghỉ và ngừng tưới khi hoa sầu riêng đã nở khoảng 3-4 ngày. Khi trái non mới hình thành, việc tưới nước cần được thực hiện vừa đủ lượng, tránh tưới quá nhiều để tránh tình trạng trái non rụng. Đến khi trái sầu riêng đạt kích thước tương đương với trái bưởi, việc tưới nước có thể tăng lên.

- Thời kì mang trái

Trong trường hợp sầu riêng gặp tình trạng thiếu nước trong giai đoạn ra hoa hoặc khi bắt đầu phát triển trái, sẽ xảy ra hiện tượng rụng lá và mọc ngọn mới. Điều này đến từ việc cung cấp ít thức ăn dự trữ cho thân cây và tập trung vào việc nuôi lá non. Nên làm cho sầu riêng ít đậu trái, có khi trái trên cây rụng hết.

Trong trường hợp nước thiếu khi trái sầu riêng đã phát triển đầy và cây đang bắt đầu vào giai đoạn già cùi, tình trạng cùi cũng sẽ bị ảnh hưởng. Không chỉ phụ thuộc vào lượng mưa mà còn liên quan đến việc cung cấp đủ nước cho đất. Ngay cả khi không mưa, việc tưới nước đều quan trọng để duy trì tình trạng cùi cho sầu riêng.

Nếu sầu riêng cần tập trung nạp thức ăn từ thân cây và lá quá nhiều, cây sẽ trở nên gầy yếu và có nguy cơ bị chết. Vì vậy, bà con thường thực hiện việc giảm số lượng trái trong năm đầu tiên, để tập trung nuôi dưỡng cây. Nếu cây không khỏe mạnh thì việc để trái nhiều có thể làm cho cây chết ngay trong những năm đầu.

Từ những lí do đã nêu, rõ ràng nước đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng của trái sầu riêng. Cùi sầu riêng tốt hay không phụ thuộc vào sự phong phú của lá. Nếu thiếu nước lá sẽ rụng từ đó liên quan đến trái và cùi sầu riêng nữa. Nước: yếu tố cực kỳ quan trọng với cây sầu riêng.

III. QUY TRÌNH, CÁCH TƯỚI NƯỚC CHO CÂY SẦU RIÊNG CHUẨN KỸ THUẬT

Quy trình, cách tưới bà con cần tìm hiểu kỹ và thực hiện đúng phương pháp. Tùy theo điều kiện kinh tế mà lựa chọn phương pháp tưới cho phù hợp. Các bước như sau:

1. Xác định thời điểm tưới cho cây sầu riêng

- Giai đoạn cây con, mới trồng: thời điểm này cây cần đủ nước để sinh trưởng và phát triển, giảm tỷ lệ cây chết.

- Giai đoạn cây ra hoa và cho quả:

+ Lúc cây sầu riêng ra hoa cần tưới nước 2 ngày 1 lần để có được chất lượng phấn hoa tốt nhất. Lưu ý cần giảm 2/3 nước tưới ở mỗi lần vào lúc trước khi ra hoa khoảng 7-8 ngày.

+ Sau khi đậu quả tiến hành tưới tăng dần lượng nước đến mức bình thường trở lại giúp quả phát triển khỏe, chất lượng tốt.

2. Xác đinh độ ẩm theo nhu cầu của cây sầu riêng

- Bà con có thể xác định độ ẩm của đất bằng tay hoặc kinh nghiệm. Tuy nhiên, kiểm tra độ ẩm của đất bằng máy đo độ ẩm là tốt nhất. Kiểm tra độ ẩm đất trong từng giai đoạn sinh trưởng phát triển của cây sầu riêng để xác định lượng nước tưới cũng như phương pháp tưới phù hợp.

Quy trình, cách tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật

- Quan sát tầng đất mặt và độ cương nước của cành lá, nhất là ở các bộ phận non. Quan sát tốt nhất là thời gian giữa trưa, khi cây thoát hơi nước nhiều nhất và nếu đất thiếu ẩm thì lá dễ héo.

- Khi độ ẩm không đạt yêu cầu thì bà con phải tiến hành tưới nước hoặc tiêu nước ngay cho cây. Nếu độ ẩm đất nhỏ hơn yêu cầu của cây thì phải tiến hành tưới cho đủ ẩm (Ví dụ: Giai đoạn cây con mà độ ẩm đất là 50% thì phải tưới ngay để đưa độ ẩm lên 65 - 80%... Nhưng nếu giai đoạn chín mà độ ẩm đất là 80% thì phải tiêu nước ngay). Độ ẩm quá cao thì tiến hành tiêu nước phù hợp với từng gian đoạn ở bước 1.

3. Chọn phương pháp tưới nước

Phương pháp tưới nước cho cây sầu riêng là yếu tố kỹ thuật ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất lượng của cây. Tùy theo điều kiện cụ thể (tiền vốn, mức độ hạn...) mà bà con lựa chọn phương pháp sao cho phù hợp, hiệu quả. Sau đây là một số phương pháp tưới nước cho cây sầu riêng:

- Tưới bằng những dụng cụ đơn giản (thủ công): dùng thùng, xô ... tưới nước cho từng gốc sầu riêng.

Phương pháp này rất đơn giản, chỉ cần cho nước vào hệ thống mương trong vườn và dùng những dụng cụ đơn giản như xô, thùng tưới hay dụng cụ tự chế để tưới đủ ẩm cho sầu riêng.

- Tưới bằng dây mềm (tưới bán thủ công): Dùng ống nhựa mềm có gắn bơm tưới để phun nước vào gốc cây.

Khi tưới bằng dây mềm thì cần chuẩn bị máy bơm, hệ thống điện, đường ống dẫn nước và dây tưới. Trước hết, cần lắp hệ thống điện, sau đó đặt máy bơm ở ngoài vườn trồng để bơm nước, cần tưới đến khu vực nào thì lắp đặt đường ống dẫn nước đến đó và cần tưới cho cây nào thì nối ống dây mềm với đường ống dẫn nước đến cây đó.

Tưới thủ công và bán thủ công rất dễ thực hiện nhưng tốn nhiều công sức và khó có thể áp dụng trên diện tích lớn.

- Tưới béc:

Tưới béc thường được bà con nông dân sử dụng cho cây sầu riêng là phương pháp Tưới phun mưa dưới gốc, còn được hiểu là tưới phun mưa cục bộ là hình thức tưới phun mưa bán kính nhỏ (thường từ 0.5m - 3m), béc tưới được đặt dưới gốc cây. Đây là phương pháp tưới lai giữa tưới nhỏ giọt và phun mưa. Mang đầy đủ lợi thế của cả hai phương pháp tưới như tiết kiệm nước, tiết kiệm điện năng, có thể châm phân trực tiếp tới bộ rễ, nước thấm từ từ; cải tạo môi trường mát mẻ cho cây trồng, cung cấp đủ nước cho cây trồng.

Chọn phương pháp tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật

Ngoài việc áp dụng tưới béc cho cây sầu riêng, thì Tưới béc cũng rất phù hợp cho tưới các loại cây công nghiệp như Cà phê, hồ tiêu, ca cao; các loại cây ăn trái như xoài, các loại cây có múi (bưởi, cam, quýt, chanh); tưới thanh long; các loại cây lâu năm như Sầu riêng, bơ; các loại cây dây leo trồng trên giàn có bộ rễ phủ toàn diện tích như chanh leo, gấc, mướp, mướp đắng...

- Tưới nhỏ giọt:

Tưới nhỏ giọt là phương pháp tưới thấm nước từ từ vào trong đất, nước đi ngay vào hệ thống rễ, không phí nước vào những vùng không có sự sinh trưởng. Tuy nhiên, chi phí xây dựng hệ thống này khá cao. Bà con cần cân nhắc tài chính trước khi lắp đặt.

- Tưới rãnh:

Là cách tưới thông qua hệ thống rãnh đào giữa các hàng cây trong vườn. Phương pháp này giữ độ ẩm cho vườn tốt, không bị rửa trôi dinh dưỡng. Phương pháp này mất chi phí lớn khi cải tạo. Vận chuyển thiết bị, công cụ qua rãnh khó khăn. Có thể gây lãng phí nước.

4. Chuẩn bị nguồn nước, trang thiết bị, dụng cụ và vật tư tưới nước

- Nguồn nước tưới cho cây sầu riêng: bà con cần xác định nguồn nước tưới lấy từ đâu? Từ sông, hồ, kênh mương thủy lợi hay từ giếng. Việc xác định nguồn nước để thiết lập phương pháp tưới sao cho phù hợp. Cần làm rõ xem nước có nhiễm mặn, nhiễm phèn không? Tuyệt đối không sử dụng nước thải từ nhà máy hoặc khu sản xuất công nghiệp.

- Chuẩn bị vật tư sử dụng cho máy móc. Ví dụ như xăng dầu cho máy bơm chạy xăng dầu.

- Chuẩn bị thiết bị cho việc tưới nước như máy bơm, đường ống dẫn nước hoặc giàn phun…

5. Tiến hành tưới nước cho sầu riêng

Việc tưới nước cho cây Sầu Riêng bà con cần xác đinh tưới đúng thời điểm, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cây.

Quy trình, cách tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật

- Tưới sau khi trồng (xuống giống):

Bà con nên sử dụng thùng vòi sen tưới nhẹ nhàng quanh gốc cây. Tưới đủ ẩm cho cây để đảm bảo cây nhanh chóng làm quen môi trường đất. Không sủ dụng vòi tưới dí hoặc vòi nước áp lực mạnh gây tróc gốc, váng đất, cây sẽ khó bám rễ.

Cây Sầu Riêng giai đoạn này chỉ cần tưới ngày 1 lần, kéo dài khoảng 4 tháng. Sau thời điểm này, bà con chỉ tưới khi nắng hạn. Việc giữ ẩm cho đất nên thực hiện bằng cách tủ gốc để tiết kiệm nước, giảm công. Vào mùa mưa thì dỡ bỏ tủ gốc để hạn chế độ ẩm cao gây bệnh, tránh mối…

- Tưới nước giai đoạn kiến thiết cơ bản:

Bà con cần xác định mức độ khô hạn của vườn. Khi cây Sầu Riêng có biểu hiện thiếu nước cần tưới ngay. Lượng nước tưới tùy thuộc mức độ khô hạn. Thường mỗi cây cần 20 lit – 30 lit nước tưới trong một lần tưới. Mỗi lần tưới nên cách nhau từ 15 đến 20 ngày. Nếu tăng số lần tưới thì cần giảm lượng nước tưới cho mỗi cây.

- Tưới nước giai đoạn kinh doanh:

Mỗi cây sẽ có nhu cầu khoảng 60 lit đến 80 lit nước trong mỗi lần tưới. Bà con áp dụng khoảng cách giữa các lần tưới tùy theo điều kiện cụ thể. Lúc cây ra hoa và tạo quả sẽ cần lượng nước lớn hơn. Vì vậy cần đảm bảo đủ nước cho cây tại thời điểm này. Thời điểm trái sắp chín thì cần rút bớt nước để trái không bị nhão do thừa nước.

Như vậy, chúng tôi đã chia sẻ đến bà con toàn bộ quy trình tưới nước cho cây sầu riêng chuẩn kỹ thuật. Hy vọng bà con có thể áp dụng những kỹ thuật trên thành công vào thực tế cho vườn nhà mình giúp cây sầu riêng phát triển tốt và đạt năng suất cao nhất. Chúc bà con thành công!

Nguồn: VTNN Bích Trâm Tổng hợp