SẦU RIÊNG RỤNG QUE DIÊM: DẤU HIỆU NHẬN BIẾT SỚM VÀ HƯỚNG DẪN CHĂM SÓC HIỆU QUẢ CHO BÀ CON

Hiện tượng sầu riêng rụng que diêm là giai đoạn cây tự rụng trái non sau khi thụ phấn, thường xảy ra trong 5 - 10 ngày đầu. Đây là quá trình sinh lý bình thường nếu xảy ra ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên, nếu trái rụng hàng loạt, kèm theo dấu hiệu bất thường ở cuống hoặc trái, thì đó là dấu hiệu cây đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bà con hiểu rõ nguyên nhân, nhận diện đúng tình trạng và có hướng xử lý hiệu quả để giữ trái, bảo vệ năng suất cả vụ.

I. Hiện tượng rụng que diêm có bình thường không?

Sau khi thụ phấn, cây sầu riêng bước vào giai đoạn tự chọn lọc trái non. Những trái yếu, thụ phấn không đạt hoặc không đủ dinh dưỡng nuôi tiếp sẽ tự rụng. Bà con thường gọi đây là hiện tượng rụng que diêm vì lúc này trái còn nhỏ, cuống mảnh như que diêm.

Hiện tượng này hoàn toàn bình thường nếu tỷ lệ rụng ở mức 20–30% trong khoảng 5 - 10 ngày đầu sau đậu trái. Việc cây loại bỏ bớt số trái yếu giúp tập trung dinh dưỡng nuôi các trái còn lại phát triển tốt hơn, tránh tình trạng cây bị quá tải, dễ kiệt sức về sau.

Tuy nhiên, khi bà con thấy trái rụng với số lượng lớn hơn, thời gian kéo dài quá mức hoặc xuất hiện những dấu hiệu bất thường như cuống mềm, thối, trái teo lại... thì cần lưu ý. Lúc này, rất có thể cây đang gặp phải các vấn đề về dinh dưỡng, sinh lý hoặc sâu bệnh, cần có biện pháp can thiệp kịp thời.

Hiện tượng rụng que diêm có bình thường không? (Ảnh Internet)

>>>Xem thêm: 5 NGUYÊN NHÂN SẦU RIÊNG XỔ NHỤY RỤNG BÔNG – BÀ CON CẦN BIẾT ĐỂ XỬ LÝ KỊP THỜI

II. Khi nào rụng que diêm là cảnh báo nguy hiểm?

Sầu riêng có cơ chế tự điều chỉnh bằng cách rụng bớt trái non yếu, nhưng khi vượt quá ngưỡng bình thường, hiện tượng rụng que diêm lại trở thành dấu hiệu cảnh báo vườn đang gặp vấn đề nghiêm trọng.

1. Rụng hơn 50% số trái sau 7 ngày đậu

Nếu sau khoảng 7 ngày đậu trái, bà con quan sát thấy quá nửa số trái non bị rụng, đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy cây không còn đủ sức nuôi trái. Nguyên nhân có thể do:

• Thiếu dưỡng chất quan trọng như Bo, Canxi, Kali trong giai đoạn đầu nuôi trái.
• Cây đi đọt mạnh sau khi xổ nhụy, làm phân tán dinh dưỡng.
• Sốc thời tiết sau các đợt mưa lớn hoặc nắng nóng kéo dài.
• Bộ rễ yếu hoặc bị tổn thương sau giai đoạn xiết nước ra hoa.

Nếu không xử lý sớm, số trái còn lại cũng sẽ tiếp tục rụng dần hoặc phát triển không đạt chuẩn.

Khi nào rụng que diêm là cảnh báo nguy hiểm? (Ảnh Internet)

2. Trái rụng kèm hiện tượng thối cuống, teo trái

Bên cạnh số lượng rụng nhiều, bà con cần để ý kỹ hình dạng trái rụng:

• Cuống trái mềm, thâm đen, nhũn nhão: thường do nấm bệnh tấn công vùng cuống sau mưa ẩm kéo dài.
• Trái teo nhỏ, không phát triển kịp các trái còn lại: dấu hiệu thiếu dưỡng chất vi lượng kéo dài.
• Một số trái còn bám trên cây nhưng phát triển chậm, dễ rụng khi có gió hoặc rung nhẹ.

Khi đã xuất hiện các dấu hiệu này, khả năng giữ trái sau đó sẽ rất khó nếu không có phác đồ xử lý kịp thời. Bà con tuyệt đối không nên chủ quan vì đây là giai đoạn quyết định sản lượng toàn bộ mùa vụ.

>>>Xem thêm: Chống Rụng Hoa và Trái Non: Bí Quyết Giúp Vườn Cây Trổ Bông Đậu Trái

III. 3 lỗi chăm sóc phổ biến khiến sầu riêng rụng que diêm

Trong giai đoạn cây vừa đậu trái, bất kỳ sai sót nhỏ nào trong chăm sóc đều có thể khiến sầu riêng rụng que diêm nhiều hơn mức bình thường. Dưới đây là 3 lỗi mà bà con mình rất dễ mắc phải:

1. Để cây đi đọt ngay trong giai đoạn xổ nhụy - đậu trái

Khi cây vừa đậu trái mà lại tiếp tục đâm đọt non, dinh dưỡng trong cây sẽ bị phân tán mạnh. Đọt non hút hết các chất dinh dưỡng mà lẽ ra phải dành cho trái. Trái non chưa kịp lớn đã bị "đói ăn", cuống yếu đi, dẫn đến hiện tượng rụng hàng loạt.

Lỗi này thường gặp ở các vườn:

• Không kiểm soát cơi đọt tốt từ đầu vụ.
• Bón phân có hàm lượng đạm cao ngay trước hoặc sau khi cây ra hoa, làm cây bung đọt ngoài ý muốn.

Lỗi chăm sóc phổ biến khiến sầu riêng rụng que diêm (Ảnh Internet)

2. Thiếu hụt dưỡng chất vi lượng cần thiết

Trong giai đoạn đầu nuôi trái, cây rất cần các chất như:

• Bo: Giúp phấn hoa nảy mầm tốt, cuống trái phát triển chắc khỏe.
• Canxi: Tăng độ cứng của tế bào cuống, giúp cuống bám chắc vào cành.
• Kali: Giúp vận chuyển dinh dưỡng đều khắp cây, hỗ trợ trái lớn nhanh và phát triển đồng đều.

Nhiều vườn chỉ tập trung bón NPK thông thường mà quên mất việc bổ sung các chất vi lượng này. Thiếu lâu ngày, cuống trái sẽ yếu, dễ bị gãy, nhất là khi gặp mưa gió hoặc sốc nhiệt độ.

3. Tưới nước không đều, làm cây bị sốc nước

Sau giai đoạn xiết nước ra hoa, khi bắt đầu tưới lại, nếu bà con tưới quá đột ngột, tưới nhiều một lần sẽ làm bộ rễ bị sốc nước. Đất thiếu oxy, rễ ngạt, cây không hút kịp dưỡng chất lên nuôi trái, khiến trái non rụng xuống hàng loạt.

Tương tự, khi nắng hạn kéo dài rồi gặp mưa lớn bất ngờ, đất no nước cũng gây sốc sinh lý, làm rụng trái que diêm.

IV. Giải pháp hạn chế rụng que diêm hiệu quả

Muốn giữ được lượng trái non sau giai đoạn đậu, bà con cần phối hợp đồng bộ nhiều biện pháp kỹ thuật. Dưới đây là những giải pháp đã được nhiều chuyên gia và nhà vườn thực tế áp dụng thành công:

1. Kiểm soát đọt non ngay từ đầu vụ

- Trước khi xổ nhụy khoảng 30 - 45 ngày, bà con cần kiểm tra cơi đọt thật kỹ.

- Không để cây phát triển đọt mới trong suốt giai đoạn ra hoa và đậu trái.

- Nếu cây có dấu hiệu đi đọt, có thể sử dụng chất hãm đọt sinh học (chẳng hạn Paclobutrazol dạng gốc rễ hoặc phun lá theo chỉ dẫn), đồng thời điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng, giảm phân đạm.

Lưu ý: Đọt non xuất hiện lúc nuôi trái sẽ làm cây mất cân đối dinh dưỡng, gây rụng que diêm nặng.

2. Bổ sung dinh dưỡng cân đối, đầy đủ vi lượng

- Bo: Giúp hình thành tế bào, tăng cường quá trình thụ phấn và giữ cuống chắc khỏe.

- Canxi: Giúp vách tế bào cuống trái dày hơn, chống gãy rụng.

- Kali: Tăng vận chuyển dinh dưỡng, giúp trái lớn đều và chắc cuống.

Bà con nên phun bổ sung bộ Canxi-Bo ngay sau khi hoa nở rộ (khoảng 50% hoa nở) và lặp lại định kỳ sau khi đậu trái 3–5 ngày.

Ví dụ pha chuẩn:

- 300 ml Canxi-Bo nano + 200 ml amino acid + 300 lít nước.

- Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát.

3. Quản lý nước tưới hợp lý

- Sau khi đậu trái, cần giữ ẩm ổn định, không để khô hạn quá lâu cũng không tưới ngập đột ngột.

- Tưới ít, chia làm nhiều lần trong tuần để bộ rễ quen dần và hút dinh dưỡng đều.

- Đảm bảo đất tơi xốp, thoát nước tốt trong mùa mưa để tránh úng rễ.

Nguyên tắc: Rễ khỏe thì dinh dưỡng đi lên trái mới đều, mới giữ được trái non.

Quản lý nước tưới hợp lý để hạn chế rụng que diêm (Ảnh Internet)

4. Phòng bệnh vùng cuống và sâu hại bông, đọt

- Theo dõi kỹ sâu bọ trĩ, sâu ăn bông ngay từ giai đoạn hoa bắt đầu bung nhụy.

- Phun phòng nấm cuống bằng thuốc gốc Copper, Fosetyl-Al hoặc Metalaxyl khi thời tiết ẩm kéo dài.

- Không phun thuốc hóa học trễ khi cây đang đậu trái non.

5. Hạn chế sốc thời tiết và tăng sức đề kháng cây

- Bổ sung Amino Acid, rong biển giúp cây cân bằng sinh lý khi thời tiết thay đổi thất thường.

- Có thể phun thêm GA3 ở nồng độ rất thấp sau đậu trái 7–10 ngày giúp giữ trái (theo hướng dẫn của chuyên gia kỹ thuật).

>>>Xem thêm: Thuốc Chống Rụng Trái Non Sầu Riêng: Giải Pháp Vàng Cho Vườn Cây Của Bạn

Hiện tượng sầu riêng rụng que diêm là bình thường nếu xảy ra ở mức nhẹ. Nhưng khi trái rụng hàng loạt, đi kèm dấu hiệu thối cuống, teo trái, bà con cần xử lý kịp thời. Quản lý tốt cơi đọt, dinh dưỡng, nước tưới và phòng bệnh đúng lúc sẽ giúp vườn giữ trái ổn định, đảm bảo năng suất, chất lượng cho cả vụ mùa.

Bài viết mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn phù hợp với tình trạng thực tế mỗi vườn, bà con vui lòng liên hệ hotline kỹ thuật của Vật tư Nông Nghiệp Bích Trâm:

- Hotline: 0326.208.405 hoặc 032.669.3970