SÁNG KIẾN Ở VÙNG HẠN, MẶN TRỒNG CÂY ĂN TRÁI: CHIẾN THUẬT LẠ CỨU SẦU RIÊNG

Trong những năm gần đây, tình hình xâm nhập mặn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nhiều đế sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Để đối phó với tình hình này, ông Mười Nghĩa ở xã cù lao Tân Phong đã dùng chiến thuật lạ chống hạn cho cây sầu riêng mang lại hiệu quả bất ngờ.

Tiếp sức bằng bình nước tưới nhỏ giọt

Vào mùa khô hạn năm 2019 - 2020, có trên 3.000 ha cây Sầu Riêng của tỉnh Tiền Giang bị ảnh hưởng do nước mặn xâm nhập, gây thiệt hại lớn cho người dân. Trong khi nhiều nhà vườn đang bị “nước mặn bao vây”, gây thiệt hại gần hết thì lão nông Trân Văn Nghĩa, người dân thường gọi là Mười Nghĩa ở ấp Tân Luông B, xã cù lao Tân Phong đã có mô hình chống hạn rất độc đáo.

Sáng kiến chống hạn mặn của ông Nghĩa

Ông có 1 ha sầu riêng đã hơn 20 năm tuổi và đang trong thời kỳ mang trái. Trước tình hình hạn mặn nguy ngập, ông băn khoăn trăn trở. Thế rồi ông đã tìm đến các nhà khoa học ở Trường Đại học Cần Thơ, được các thầy hướng dẫn, ông Nghĩa đã dùng bình nước tưới nhỏ giọt để cứu cây.

Vườn ông có 150 gốc sầu riêng, ông lên kế hoạch đặt ở mỗi gốc cây 4 bình nước tưới và tổng số bình ông cần là 600 bình. Để có đủ số lượng bình này, ông đã thu gom hết các bình nước lọc dung tích 20 lít trên cả cù lao nhưng không đủ bởi người ta không bán bình cho ông. Sau đó ông tìm đến tận các đại lý đổi nước ngọt ở xã Hậu Mỹ Bắc B, huyện Cái Bè, cách Tân Phong mấy chục cây số, để đặt mua cho đủ số lượng. Có được đủ số lượng bình như dự định, ông ra các đại lý vật tư y tế mua dây truyền dịch để lắp vào bình nước nhỏ giọt đêm ngày nhằm cứu vườn cây.

Ông Nghĩa chia sẻ, ông dùng bình 20 lít nước tưới nhỏ giọt, như vậy mỗi bình sẽ dùng được trong một ngày đêm. Mỗi ngày ông cần dùng 12 khối nước để cung cấp cho cây. Năm đó, ông Nghĩa chỉ thuê ghe chở nước vài đợt về dự trữ đã đủ tưới cho 1ha cây sầu riêng cả mùa hạn. Vị chi ông chỉ tốn hơn 40 triệu đồng tiền mua bình và thuê ghe chở nước ngọt nhưng hiệu quả rõ rệt, cây đang mang trái nhưng vượt qua hạn – mặn tốt, không có cây nào thiệt hại. Trong khi nhiều hộ dân thuê ghe chở nước tốn cả trăm triệu đồng hay như một vài hộ mua máy lọc nước mặn tốn 800 triệu nhưng cả vườn gần như chết ráo trọi.

Ông Nghĩa nói dù phương pháp đơn giản là vậy nhưng điểm mấu chốt để thành công là vị trí đặt bình nước không được xê dịch. Bởi khi tưới nước nhỏ giọt lượng nước chỉ ngấm đủ ở một vùng nhỏ, rễ cây sẽ tập trung lại đây để hút nước. Nếu vị trí xê dịch sẽ không đạt hiệu quả. Trong quá trình này, ông còn dùng dung dịch dinh dưỡng hữu cơ sinh học như đạm cá với liều lượng thấp để bổ sung thêm cho cây.

Với cách làm độc đáo trên, ông Nghĩa đã giúp cho một số hộ dân xung quanh và ở cù lao Ngũ Hiệp (cũng thuộc huyện Cai Lậy) vượt hạn - mặn thành công. Vườn ông liên tục 3 năm nay vẫn cho trái đều đặn, dù sau hạn mặn, sản lượng có giảm đôi chút. Mùa mặn năm đó, vườn sầu riêng của ông thu hoạch được 15 tấn, bán được giá 46.000 đồng/kg. Gia đình có thu nhập tốt dù đang mặn khốc liệt.

Ông Nghĩa đang tỉa bớt nụ hoa sầu riêng

Hai năm nay, tuy mặn có giảm nhưng ông Nghĩa vẫn tập trung đề phòng nước mặn tấn công bất ngờ. Ông tranh thủ nạo vét mương vườn vừa để bồi gốc bổ sung dinh dưỡng vừa tạo không gian trữ nước. Bên cạnh đó, ông cũng xây hồ chứa nước ngọt trữ hơn 50 khối nước để phun thuốc trừ sâu bệnh khi mặn đến. Ông thường xuyên theo dõi độ mặn trên sông để kịp thời tích trữ tránh bị động như năm trước.

Với ý chí không bỏ cuộc cùng với sự hỗ trợ của các nhà khoa học ở Trường Đại học Cần Thơ, ông Nghĩa và một số hộ dân trong vùng đã vượt qua hạn mặn một cách thần kỳ. Hy vọng sáng kiến của ông sẽ được nhân rộng để có nhiều nhà vườn không phải điêu đứng trước tình trạng xâm nhập mặn diễn ra ngày càng phức tạp ở Đồng Bằng Sông Cửu Long.  

Nguồn: VTNN Bích Trâm Tổng hợp