KỸ THUẬT CHĂM SÓC CÂY SẦU RIÊNG GIAI ĐOẠN KINH DOANH

Sầu riêng là cây ăn quả nhiệt đớt mang lại hiệu quả kinh tế cao. Việc chăm sóc đúng kỹ thuật cho cây sầu riêng vào giai đoạn nuôi trái sẽ quyết định năng suất và hiệu quả kinh tế của cây. Sau đây là kỹ thuật chăm sóc cây sầu riêng vào giai đoạn kinh doanh.

Chăm sóc giai đoạn ra hoa

Để cây sầu riêng phân hóa mầm hoa, đòi hỏi phải có thời gian khô hạn kéo dài ít nhất là 10-14 ngày. Nếu thời gian khô hạn quá ngắn cây sầu riêng sẽ ra hoa ít hoặc ra hoa rải rác, không đồng loạt dẫn đến khó chăm sóc quả sau này.

Để được như vậy, trong giai đoạn này bà con nông dân phải làm các công việc sau:

Điều tiết nước tạo khô hạn để hoa ra đều, tập trung

Trong khoảng thời gian từ tháng 12 đến tháng 1 hàng năm là thời kỳ cây sầu riêng phân hóa mầm hoa (ra mắt cua). Nếu thời điểm này cây phân hóa mầm hoa ít hoặc chưa phân hóa mầm hoa thì bà con cần phải dọn sạch cỏ rác trong và ngoài tán cây nhằm tạo độ thông thoáng tốt cho đất, giúp đất nhanh khô để cây cảm ứng ra hoa.

Trong trường hợp đất có hiện tượng khô, cây có biểu hiện héo mà chưa phân hoá mầm hoa thì bà con nên tưới qua 1 lần nước, tưới nhẹ cho đủ ẩm (lượng nước tưới bằng 1/3 lúc bình thường). Sau đó, bà con tiếp tục xiết nước tạo khô hạn, chờ cây ra hoa đều, tập trung thì chọn đợt hoa đó. Bà con cần tỉa bỏ hết số hoa đã ra trước hoặc sau đó để giúp quả ra đồng loạt. Từ đó, trên cùng 1 cây, thời gian thu hoạch quả không kéo dài quá 15 ngày.

Cây sầu riêng cần rất nhiều chất dinh dưỡng để tạo cơm, nếu kéo dài thời gian mang quả thì cây dễ bị suy nhược, kiệt quệ, từ đó chăm sóc phục hồi sau thu hoạch rất khó khăn, cây dễ phát sinh nấm bệnh, đặc biệt làm nấm Phytopthora.

Đồng thời với việc tạo khô hạn, để kích thích ra nhiều hoa, đồng loạt thì bà con nông dân cũng nên sử dụng phân NPK 10-60-10, MPK 0-52-34, Lân 86, K2SO4 phun xịt kết hợp với tưới gốc. Xịt 2 lần cách nhau 7 ngày, phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để cây hấp thụ tốt.

Tưới nước nuôi hoa:

Tưới nước nuôi hoa

- Thời điểm tưới: Khi hoa đạt độ dài 3-4cm trên các vị trí để trái, thì bà con bắt đầu tưới nước trở lại cho cây.

- Cách tưới: Tưới xòe đều nước chầm chậm từ ngoài tán vào bên trong tán cho đến khi nước vừa chảy tràn trên mặt đất. Bà con cần ưu tiên tưới bên dưới tán cây vì nơi đó tập trung rất nhiều rễ tơ hút nước. Nếu xuất hiện mưa trái mùa thì rễ này không thể hút thêm nước nên không xảy ra tình trạng xốc nước gây rụng hoa, quả non.

Lần tưới tiếp theo khi thấy lớp đất mặt bắt đầu khô, khoảng 3-5 ngày sau khi tưới, tùy theo loại đất (cát, thịt, sét), không tưới quá nhiều gây sốc nước. Vào thời điểm 1 tuần trước khi hoa nở, giảm 2/3 lượng nước ở mỗi lần tưới, chu kỳ tưới không thay đổi, giúp hạt phấn khỏe, đậu trái tốt.

Tuy nhiên, khi giảm nước, bà con cần theo dõi độ ẩm, đảm bảo đất không quá khô, tránh hiện tượng héo cây, héo hoa ảnh hưởng đến việc đậu trái.

Sau khi hoa đậu trái, bà con tưới tăng dần lượng nước đến mức trở lại bình thường, giúp trái phát triển tốt, tăng nhanh trọng lượng trái.

Như vậy, bà con cần lưu ý thời điểm và cách tưới nước cho sầu riêng vào giai đoạn ra hoa, đậu quả. Bởi điều này quyết định đến năng suất vườn sầu riêng.

Không nên tưới sớm khi mầm hoa vừa nhú mắt cua vì sẽ có những hạn chế sau đây:

+ Tưới nước sớm làm cho các bông ở đầu cành phát triển mạnh (nơi không khuyến cáo để trái). Còn các mầm hoa ở vùng mang trái bị rơi vào trạng thái ngủ (đui bông) nên sẽ mất sản lượng.

+ Ngoài ra còn kích thích phát triển lá trên mỗi chùm bông, dinh dưỡng tập trung nuôi lá làm hoa nhỏ lại, cuống hoa dài, yếu ớt, ảnh hưởng đến đậu trái, nuôi trái.

Tỉa hoa:

Tỉa hoa

Bà con cần tỉa hoa nhằm loại bỏ bớt hoa mọc ở những vị trí không cần thiết. Bằng cách này cây sẽ tập trung dinh dưỡng để nuôi dưỡng hoa còn lại tốt hơn.

- Đối với cành cấp 1: Bà con lưu ý vị trí để chùm hoa đầu tiên cách thân chính từ 0,5-1,8m tùy tuổi cây. Cây càng lớn, cành ở dưới thấp thì vị trí để chùm hoa đầu tiên càng cách xa thân. Nếu để quả gần thân thì quả ở vị trí này phát triển kém.

- Đối với cành cấp 2: bà con cần giữ lại những chùm hoa ở vị trí cành to, khỏe, ở nách cành cấp 2, không để hoa ở đầu cành; chọn các chùm hoa khỏe hướng xuống dưới. Tùy tuổi cây, sức khỏe của cành mà bà con có thể để từ 4-10 chùm hoa/cành. Khoảng cách giữa các chùm hoa cách nhau 25cm.

- Tỉa bớt hoa trong một chùm: Thời điểm tỉa khi hoa dài khoảng 8-10cm, khoảng 10 hoa/chùm. Bà con nên ưu tiên giữ lại những nụ hoa ra cùng đợt và những hoa tròn, mập, cuống hoa khỏe, hoa không bị sâu bệnh.

Sử dụng phân bón qua lá:

Đây là giai đoạn cây rất cần các nguyên tố trung lượng, vi lượng để hình thành hạt phấn, sức sống của hạt phấn (Borax) và tạo độ dai chắc cho cuống hoa. Vì vậy, bà con sử dụng phân bón lá có chứa các thành phần trung vi lượng như: S, Ca, B, Zn, Cu, Mn, Mo để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Bà con tuyệt đối không sử dụng phân bón gốc hoặc phân bón có chứa Magie vì như vậy sẽ kích thích cây ra lá non, và nguồn dinh dưỡng khi đó sẽ tập trung nuôi lá thay vì nuôi hoa. Vì vậy hoa sẽ nhỏ lại, cuống hoa dài, yếu ớt, ảnh hưởng đến việc đậu trái.

Thời điểm phun: Khi nụ hoa hình thành rõ, bà con sử dụng phân bón lá NPK 20-20-20+ TE và Botrac; Phun định kỳ 7-10 ngày cho đến khi quả được 60 ngày tuổi. (thời điểm cây đang trổ bông, xả nhuỵ thì tuyệt đối không phun).

Lưu ý: Trong lần phun khi hoa chuẩn bị nở, bà con nên phối hợp với thuốc Agri - Fos 400 để hạt phấn hoa khỏe, giúp đậu quả tốt hơn và kháng bệnh xì mủ thân. Nồng độ phun 0,5% tương ứng 0,5lít/100 lít nước. Kết hợp với thuốc trừ sâu để phòng sâu ăn hoa. Phun ướt đều mặt trên và mặt dưới lá vào sáng sớm hoặc chiều mát.

+ Trong trường hợp cây đang ra nụ hoặc cây đang xả nhuỵ mà ra đọt non thì bà con sử dụng MKP 0-52-34, với liều lượng gấp đôi bao bì hướng dẫn. Xịt lúc trời mát. 7-10 ngày/lần, liên tục cho đến khi lá già mới thôi. Dưới gốc bà con nên kết hợp tưới Kali Sulphate (K2SO4 – Kali trắng) liều lượng 3-5kg/phuy 200 lít nước (hoặc bón 0,5kg/gốc); sử dụng 2 lần cách nhau 7-10 ngày.

Chăm sóc giai đoạn nuôi quả

Tỉa quả:

Tỉa quả

Bà con nên tỉa bớt hoa trong 1 chùm, chỉ để không quá 10 bông/chùm để hầu hết số bông này đều đậu quả. Đến khi hoa đậu quả, bà con cũng cần tỉa bớt quả nhằm đảm bảo cho quả đạt về chất lượng cũng như trọng lượng quả.

Cách tỉa và thời điểm tỉa quả: Lần 1: được tiến hành khi quả được 3-4 tuần sau khi hoa nở, tỉa bỏ những quả có cuống nhỏ, chen chúc trong chùm quả, trái méo, trái bị sâu bệnh, để lại 6-8 quả/chum.

Lần 2: Khi quả được 8 tuần sau khi hoa nở, bà con tiếp tục tỉa quả cong vẹo, dị dạng, chỉ để lại 3-4 quả/chùm.

Lần 3: Đến khi quả được 10 tuần sau khi hoa nở, bà con cắt tỉa những trái có hình dạng không đặc trưng của giống nhằm tạo thuận lợi cho phát triển cơm, kích thước và hình dáng trái.

Bà con lưu ý chỉ để 2-3 quả/chùm, khoảng 70-120 quả/cây, tùy theo độ tuổi và sức của cây. Trong trường hợp đang nuôi quả mà có hiện tượng rụng quả thì bà con cần tiến hành tỉa bớt một số quả, ưu tiên tập trung dinh dưỡng để nuôi các quả còn lại.

Phun phân qua lá để dưỡng quả:

Từ giai đoạn nuôi hoa đến khi quả được 60 ngày tuổi, bà con phun định kỳ 7-15 ngày/lần bằng phân bón lá NPK 20-20-20+TE để cung cấp dinh dưỡng nuôi quả. Trong thời điểm này cây có hiện tượng ra đọt non thì phun thêm MKP (10g/lít nước, 2kg/phuy) hoặc K2SO4 (200-300g/bình 16 lít) định kỳ 3 ngày/lần (có thể phun luân phiên 2 loại phân này) để hạn chế đọt non phát triển gây rụng quả non.

Trong lần phun cuối cần phối hợp với thuốc Agri - Fos 400 để phòng bệnh thối trái, xì mủ thân. Giai đoạn này quả nở gai nên rất mẫn cảm với bệnh thối quả do nấm phát triển; nồng độ thuốc phun 0,5%.

Các thời điểm bón phân cho cây sầu riêng:

Thời điểm bón:

- Khi cơi đọt 2 xuất hiện: Bà con dùng loại phân bón: 500gr NPK 15-15-15 và 4kgSuper lân (Lượng bón (gr/gốc/lần))

- Trước trổ hoa: 500gr Kali sulphate

- Sau đậu trái 50-60 ngày: 1.000gr NPK 12-12-17 và 500gr Nitrabor

- Sau đậu trái 75-80 ngày: 1.000gr NPK 12-12-17 và 500 gr Kali sulphate

- Khi trái được 105 ngày: 500gr Kali sulphate

Lượng bón (gr/gốc/lần)

Lưu ý: Đối với giống sầu riêng Ri6 do thời gian thu hoạch sớm hơn sầu riêng Monthong 15-20 ngày. Vì vậy thời gian bón phân cho cây Ri6 giai đoạn nuôi trái cần sớm hơn so với giống Monthong khoảng 10-15 ngày.

Một số biện pháp chống sượng quả:

Giai đoạn trái chuyển từ non sang già là giai đoạn tích lũy tinh bột nên cây rất cần các trung, vi lượng như Ca, S, Mg, Zn, Bo, Mo, Cu… giúp cho cây quang hợp tốt, trái không bị sượng. Khi trái sầu riêng chuyển hóa tinh bột thì bà con nên bổ sung Kali SULPHATE (K2SO4). Bà con không nên bón kali đỏ vì dễ làm trái dễ bị sượng. Bà con cũng không sử dụng các loại phân bón gốc, bón lá có chứa các kích thích tố NAA, IBA, Auxin, GA3

Khi mưa nhiều bồn sâu chứa nước, làm cho cây thừa nước, quá trình chín cũng diễn ra kém, dẫn đến tình trạng trái bị sượng nước. Do đó khi vào mùa mưa, bà con cần phải làm cho bồn thoát nước cho cây. Trước khi thu hoạch trái sầu riêng 15-20 ngày phải cắt nước hoàn toàn, nếu trời mưa thì phải khai thông bồn cho thoát nước tốt thì chất lượng trái sẽ tốt.

Thu hoạch quả:

Đối với giống sầu riêng Monthong thời gian chín của trái dao động từ 125-135 ngày và 105-115 ngày đối với sầu riêng Ri6; nên thu hoạch trước khi quả chín từ 5-7 ngày.

Trên đây là kỹ thuật chăm sóc cây sầu riêng giai đoạn kinh doanh, để cây phát triển tốt, bà con nên tham khảo thêm cách chăm sóc vườn cây có múi sau thu hoạch hiệu quả. Kính chúc bà con nông dân trồng sầu riêng một vụ mùa bội thu.

Nguồn: VTNN Bích Trâm Tổng hợp