KỸ THUẬT LÀM VƯỜN ƯƠM CÂY ĂN QUẢ CHUẨN CHO NHÀ NÔNG

Trang bị kiến thức về kỹ thuật làm vườn ươm cây ăn quả là điều không thể thiếu được đối với nhà trồng làm kinh tế. Muốn có được vườn ươm cây ăn quả sinh trưởng tốt, cho năng suất, sản lượng cao, phẩm chất tốt bà con hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Lựa chọn địa điểm làm vườn ươm

Lựa chọn địa điểm thành lập vườn ươm

Khi chọn địa điểm thành lập vườn ươm, cần chú ý một số yêu cầu sau đây:

- Điều kiện khí hậu

Vườn ươm phải được chọn ở nơi có điều kiện khí hậu phù hợp với yêu cầu sinh thái của từng chủng loại cây ăn quả. Cần nhân giống để tránh tác động của các yếu tố thời tiết bất lợi như: giá rét, sương muối hoặc nhiệt độ quá cao.

- Điều kiện đất đai

Khu đất xây dựng vườn ươm phải có địa hình bằng phẳng, có độ dốc nhỏ hơn 5o và khả năng tiêu thoát nước tốt. Đối với các chủng loại cây ăn quả được gieo trồng trực tiếp trên nền đất, cần phải đảm bảo đất làm vườn ươm phải có kết cấu tốt, tầng canh tác dầy, màu mỡ, đồng thời khả năng giữ nước cũng như thoát nước tốt.

- Nguồn nước tưới: có đủ nguồn nước cần thiết để cung cấp cho vườn ươm các tháng trong năm, bảo đảm yêu cầu về chất lượng. Ngoài ra, vườn ươm phải đặt ở nơi có vị trí thuận lợi về giao thông, gần thị trường yêu cầu cây giống.

Quy hoạch và thiết kế vườn ươm cây ăn quả

Vườn ươm cây ăn quả

- Các loại vườn ươm

Tuỳ theo nhiệm vụ và thời gian sử dụng mà vườn ươm có thể được chia làm 2 loại:

- Vườn ươm cố định: là loại vườn ươm sử dụng trong thời gian lâu dài, có 2 nhiệm vụ cơ bản của vườn ươm là chọn lọc, bồi dưỡng giống tốt và nhân nhanh, nhằm cung cấp đủ số lượng cây giống và cây giống có chất lượng cao cho sản xuất.

- Vườn ươm tạm thời: là loại vườn sử dụng chủ yếu để nhân giống. Vườn ươm này chỉ duy trì trong một thời gian ngắn sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ cung cấp giống cho sản xuất.

- Quy hoạch và thiết kế vườn ươm cố định

Một vườn ươm nhân giống cây ăn quả cố định được chia thành các khu riêng biệt bao gồm:

* Khu cây giống: chia thành hai khu vườn nhỏ.

- Vườn cây giống nhằm cung cấp vật liệu ghép: là vườn trồng giống cây ăn quả với mục đích cung cấp vật liệu nhân giống cho vườn ươm như cành chiết, cành giâm và mắt ghép; vườn cây giống này được thiết kế đảm bảo khoảng cách trồng 3-5*3-5 (m) và quy mô diện tích được tính toán cẩn thận căn cứ vào số lượng cây giống vườn ươm cần sản xuất.

- Vườn cây giống cung cấp vật liệu làm gốc ghép: là vườn trồng các giống cây ăn quả cung cấp hạt (hoặc cành giâm) làm gốc ghép; vườn cây giống cung cấp vật liệu làm gốc ghép được thiết kế trồng với khoảng cách tương tự như vườn trồng sản xuất của từng chủng loại cây ăn quả tương ứng.

* Khu nhân giống.

Phụ thuộc vào quy mô, nhiệm vụ và khả năng sử dụng các phương pháp nhân giống của mỗi cơ sở, có thể chia khu nhân giống thành 5 khu nhỏ như sau:

- Khu giâm cành: nhà giâm xây dựng phải có đầy đủ hệ thống mái che mưa, điều chỉnh cường độ ánh sáng và hệ thống lưới hay tường bao xung quanh, cần phải chủ động về nguồn nước tưới và có các thiết bị tưới dạng phun sương; trong nhà giâm  phải được chia thành các luống, có hệ thống khu vực đi lại và có hệ thống tiêu thoát nước tốt.

- Khu giâm lại cành chiết: khu giâm lại cành chiết cần có hệ thống mái che, vách che bằng các vật liệu phù hợp, có khả năng điều chỉnh cường độ chiếu sáng phù hợp với từng thời kỳ của cây giống; đất cần có kết cấu tốt, có khả năng tiêu thoát nước tốt.

- Khu gieo ươm cây gốc ghép: đây là khu cần phải được thiết kế có mái; đất để gieo cây ươm cây gốc ghép phải yêu cầu phải có thành phần cơ giới nhẹ và tơi xốp.

Khu gieo ươm cây gốc ghép phải thiết kế có mái che bằng những vật liệu phù hợp để đảm bảo được thời gian và mức độ che sáng.

- Khu ra ngôi và nhân giống:

Cây gốc ghép sẽ được đưa ra ngôi ghép cũng như chăm sóc cho tới khi đạt được tiêu chuẩn xuất vườn. Các chủng loại cây ăn quả được nhân giống bằng cách gieo hạt cũng được tiến hành gieo ươm hoặc ra ngôi chăm sóc tại khu này.

Cây giống thường được trồng trong túi bầu polyêtylen hoặc các vật liệu làm bầu khác. Đối với những cây ăn quả có đặc điểm rụng lá vào mùa đông, cây giống có thể được ra ngôi trực tiếp trên các luống đất.

- Khu đảo và huấn luyện cây con trước khi xuất vườn: là khu dùng để phân loại và áp dụng các biện pháp chăm sóc tối thiểu nhằm huấn luyện cây giống thích nghi dần với điều kiện đưa ra trồng sản xuất.

- Quy hoạch và thiết kế vườn ươm tạm thời

Thiết kế vườn ươm cây ăn quả

Đối với những vườn ươm phục vụ nhu cầu nhân giống cây ăn quả tạm thời chỉ quy hoạch xây dựng khu nhân giống. Phụ thuộc vào quy mô sản xuất của cơ sở và khả năng áp dụng các biện pháp nhân giống mà khu nhân giống được chia thành các khu tương tự vườn ươm cây cố định hoặc chỉ bao gồm các khu: khu gieo ươm cây gốc ghép, khu ra ngôi và nhân giống, khu đảo cây và huấn luyện cây con trước khi xuất vườn.

Toàn bộ vật liệu ghép, hạt gốc ghép hoặc vật liệu khác làm gốc ghép được cung cấp từ vườn ươm cây giống của các vườn ươm cố định.

Qua bài viết trên, chắc hẳn bà con đã có được kiến thức về kỹ thuật làm vườn ươm cây ăn quả chuẩn cho vườn nhà mình. Bà con có thể áp dụng để ươm và trồng cây đào làm cảnh, hoặc những cây ăn quả khác đem lại nguồn thu nhập cho gia đình nhé. Chúc bà con thành công.

Nguồn: VTNN Bích Trâm tổng hợp