KỸ THUẬT TRỒNG DỪA XIÊM DÂY SIÊU TRÁI, HIỆU QUẢ NGOÀI MONG ĐỢI

Dừa xiêm dây là loại giống dừa mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội hơn cả. Khi thực hiện đúng kỹ thuật trồng dưa xiêm dây, chỉ  cần sau  khoảng 2 - 3 năm là có thể thu hoạch, năng suất đạt từ 60 - 100 trái/buồng, tuổi thọ kéo dài trên 20 năm.

Đặc điểm dừa xiêm dây

Đặc điểm dừa xiêm dây

Dừa xiêm dây là giống dừa lùn thường trồng phổ biến ở Bến Tre và các tỉnh thuộc vùng ĐBSCL. Giống dừa này còn có tên gọi khác là dừa ẻo xanh, thuộc nhóm dừa lùn, sai trái.

Chiều cao của thân cây chỉ từ 1 - 1,5m, có tán lá rộng khoảng 1,5m, tuổi thọ đạt từ 20 - 25 năm.

Đây được coi là một trong những giống dừa cho hiệu quả kinh tế hơn cả, thời gian thu hoạch ngắn, sai nhiều quả, và cho năng suất vượt trội.

Ưu điểm của cây dừa xiêm dây 

• Thân cây thấp, thuận tiện cho việc chăm sóc, thu hái.
• Tán lá nhỏ, do đó ít chiếm không gian vườn trồng. Diện tích canh tác dừa xiêm dây tăng lên khoảng 1,5 lần.
• Tuy quả dừa xiêm dây nhỏ nhưng lại sai rất nhiều quả, đều đặn, thời gian thu hoạch ngắn, quả ngọt nước nên hiệu quả kinh tế tăng gấp 2 lần giống dừa thường.
• Trái dừa: có chứa hàm lượng vitamin, đường Glucose, Fructose và Sucrose dùng làm nước uống giải khát, cung cấp dinh dưỡng. Nước dừa được dùng để pha chế phẩm môi trường nuôi cấy mô. Trái dừa cung cấp nguyên liệu quan trọng để sản xuất mỹ phẩm cao cấp, dược liệu trị bệnh, làm đẹp.
• Cơm dừa được đem ép khô lấy dầu, làm bánh mứt, phụ phẩm chăn nuôi hoặc phân bón.
• Xơ dừa: có thể làm thảm, vật liệu cách âm, đem băm nhỏ làm đệm lót chuồng, giá thể trồng cây.
• Tàu lá: làm chất đốt…

Kỹ thuật trồng và chăm sóc dừa xiêm dây

Kỹ thuật trồng dừa xiêm dây

- Điều kiện sinh trưởng của cây

• Đất trồng: Dừa xiêm dây phù hợp trồng trên đất thịt cát pha có thành phần cơ giới nhẹ. Tầng mặt của đất có độ dày trên 1m, trong đó, không có tầng phèn hoặc tầng sinh phèn. Vùng đất trồng có khả năng thoát nước tốt, không bị ngập úng quá lâu, có mương tiêu nước. Độ pH khoảng 5 - 6.
• Nhiệt độ: từ 27 - 29 độ C.
• Độ ẩm: Duy trì ở mức 60 - 90%. Nếu độ ẩm dưới 60%, năng suất và chất lượng quả giảm, trái dừa bị rụng non.
• Ánh sáng: Dừa xiêm dây phát triển tốt ở vùng có nhiều ánh sáng, tổng số giờ chiếu sáng trung bình từ 2000 giờ/năm.

- Lựa chọn giống dừa xiêm dây

Trường hợp chọn quả dừa để ươm lên cây non:

Giống dừa xiêm dây rất dễ lai tạp với các giống khác. Do đó trên cây chính, bà con nên ưu tiên chọn những quả ở giữa buồng của cây mẹ tốt, sai nhiều trái, cơm dày.

Lựa chọn trái tròn, nặng vì trái tròn sẽ cho tỉ lệ nảy mầm nhanh hơn, cây mập mạp, phát triển tốt. Chọn trái dừa có màu nâu đậm, không rám xanh, lắc nghe kêu róc rách, đã phát triển được từ 11 - 13 tháng.

Trước khi đem ươm, cần phải ngâm dừa trong nước khoảng 2 tuần, nếu ngâm quá lâu tỉ lệ nảy mầm giảm.

Vạt một miếng có đường kính bằng quả cam ở vỏ dừa gần cuống, ngay trên mắt mềm để giúp cho dừa dễ hút nước và nhanh ra mầm.

Chuẩn bị liếp ươm: đất cày sâu từ 15 - 20cm, lên liếp cao 15 - 20cm, rộng đủ để đạt được 5 trái, dài 20 - 30m.

Đặt trái dừa lên liếp sao cho cuống trái quay lên trên, lấp đất kín 2/3 . Trung bình ươm được 150.000 trái/ha.

Sau 8 - 10 tuần, từ quả dừa sẽ bắt đầu lú mầm. Các trái lú mầm thì khi đó sẽ chuyển sang liếp ươm cây con. Cũng lấp đất kín ⅔ trái.

Lúc này, nên loại bỏ trái dừa có những mầm màu trắng, trái 2 - 3 tròi, mầm mọc cong queo hoặc sau 3 tháng không lú mầm.

Dừa xiêm dây trong vườn ươm từ 6 - 9 tháng, chậm nhất là vào 12 tháng là có thể đem đi trồng.

Trường hợp mua giống cây dừa dây bên ngoài:

Bà con cần mua ở những địa chỉ uy tín

Giống cây dừa xiêm dây nên trồng riêng trong quần thể giống của mình, yêu cầu không được lẫn với giống khác để đảm bảo độ thuần chủng cao nhất.

Chọn cây con đạt chiều cao trên 20cm, lá cây xanh tốt và không bị sâu bệnh hay dị dạng.

Nên chọn những cây có chu vi cổ thân to, lá phát triển tốt và cuống lá ngắn rộng.

Giá mỗi cây giống dừa xiêm dây trong vườn ươm thường dao động từ 45.000 - 55.000 đồng/cây.

Thời vụ và mật độ trồng cây dừa xiêm dây

Thời vụ trồng dừa xiêm dây 

- Thời vụ

Cây dừa xiêm dây trồng được quanh năm nếu bà con chủ động nước tưới tiêu. Tuy nhiên nên trồng vào đầu mùa mưa, từ tháng 5 - 7 để giúp tiết kiệm nước tưới tiêu, giúp cây con nhanh bén rễ, sinh trưởng tốt.

- Mật độ

• Trồng quảng canh duy trì ở mật độ 7m x 7m.
• Trồng thâm canh, duy trì ở mật độ 6m x 6m.

Cách trồng cây dừa xiêm dây

Tiến hành xẻ mương, lên liếp trước, nên trồng xen canh một số hoa màu ngắn ngày như đậu, bắp, cây sụt soạt, câu đậu ma, cây so đũa, bình linh… để giúp cải tạo thu hái hoa màu làm giàu dinh dưỡng cho đất.

Có thể làm liếp đơn hoặc liếp đôi. Kiếp đơn có thể làm bề mặt rộng 4 - 5m chỉ trồng 1 hàng dừa ở chính giữa. Liếp đôi nên có bề mặt rộng 9 - 10m trồng được 2 hàng dừa. Đa phần, trồng thâm canh làm kiểu liếp đôi phổ biến hơn cả.

Cứ 2 liếp đào 1 mương thoát nước xen giữa.

Giữa liếp, nên đào hố trồng cây trước 3 tháng, kích thước 0.6m x 0.6m x 0.6m. Ở mỗi hố cần bón 20 - 25kg phân chuồng ủ hoai mục + 1oog phân super lân + 200g kali sunfat. Cần lấp đất hố thành mô cao 10 - 20cm so với mặt đằng của liếp.

Khi lấy cây con ở vườn ươm thì sử dụng xẻng sắn, không được dùng tay nhổ vì sẽ làm cây con bị đứt ở đoạn nối cây con với mộng dừa. Nếu rễ dài quá thì bà con có thể cắt bớt chỉ để chừa 5 - 10cm.

Trong hố phân đã bón lót, bà con tiến hành đào xuống một hố sâu 40cm, rộng 40cm, rải 0,5kg phân lân xuống dưới rồi đặt cây con thẳng đứng xuống hốc.

Khi lấp đất, không nên để đất lọt vào các bẹ lá vì sẽ dễ khiến cây bị chết. Sau khi lấp đất có thể phủ rơm quanh gốc, làm cọc chống cho cây không bị đổ.

Sau khi trồng xong nếu trời mưa thì không cần tưới, còn nếu trời khô hanh thì nên tưới nước cho cây con nhanh bén rễ.

Quy trình chăm sóc dừa xiêm dây

Quy trình chăm sóc thì cây dừa xiêm dây

Trong 2 - 3 năm đầu tiên cần thực hiện đúng quy trình chăm sóc thì cây dừa xiêm dây mới đảm bảo cho trái sớm và năng suất cao chất lượng quả tốt.

- Tưới nước

Vào thời điểm thời tiết nắng nóng, bà con có thể cho nước vào  trong mương để tưới tắm, giúp duy trì độ ẩm do cây.

Vào mùa mưa, không nên để nước đọng lại trong hốc cây sẽ làm úng rễ, chết cây.

- Bón phân

Giống dừa xiêm dây yêu cầu lượng dinh dưỡng cao hơn so với các giống dừa thông thường, đặc biệt là thời điểm ra trái.

Dừa từ 1 - 2 năm tuổi, Liều lượng cần cho 1 gốc/năm: 400g Ammonium Sulphate (SA) + 200g super lân + 300g KC. Cách  bón: Đào rãnh sâu 15 - 20cm, rộng 30cm, cách gốc 0,5cm để bón phân.

Dừa từ 2 - 4 năm tuổi, Liều lượng cần cho 1 gốc/năm: 500g SA + 600g KCl. Cách  bón:  Đào rãnh sâu khoảng 15 - 20cm, rộng 30cm, cách gốc 0,75cm để bón phân.

Dừa từ 5 tuổi trở lên, cần liều lượng cho 1 gốc/năm: 500g SA + 500g super lân + 1400g KCl. Cách  bón: Đào rãnh sâu 15 - 20cm, rộng 30cm, cách gốc 2m để bón phân.

Mỗi năm, nên chia lượng phân bón thành 2 đợt:

• Lần 1: bón vào đầu mùa mưa từ tháng 4 - 5.
• Lần 2: bón vào cuối mùa mưa từ tháng 10 - 11.

Định kỳ mỗi năm tiến hành bón thêm 20 - 25kg phân chuồng ủ hoai mục + 600g super lân + 7kg tro bếp hoặc 2 - 3kg tro dừa để bón cho 1 cây/năm giúp cây phát triển tốt, giúp cải tạo dinh dưỡng cho đất.

Một số vùng đất cần phải bón thêm vôi để  giúp cải tạo.

Trường hợp dưa xiêm thiếu nước sẽ xuất hiện những biểu hiện sau:

• Các tàu lá sẽ dần chuyển sang màu vàng, vàng đỏ hoặc màu da cam
• Lá ở dưới thấp thường bị chết rụng sớm trước so với tuổi.
• Cây phát triển chậm, và xuất hiện tình trạng rụng trái non
• Cho ít trái, trái bé.

Bà con cần tăng thêm lượng phân hữu cơ vi sinh, phân chuồng ủ hoai mục, đạm, lân, kali… cho cây.

Một số biện pháp chăm sóc khác:

Trồng dừa xiêm dây, không nên tỉa bỏ những tàu lá non vì điều này sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của cây.

Giai đoạn kinh doanh, thời điểm trước khi hoa dừa nở cũng không nên tỉa lá vì dễ làm hỏng hoa cây dừa, buồng quả sẽ kém phát triển.

Thường xuyên rửa sạch tán dừa bằng biện pháp chặt bỏ rễ dừa, chà dừa, mo hoa để giúp cho phần cổ dừa thông thoáng, hấp thụ ánh sáng, hạn chế sâu bệnh gây hại.

Tiến hành làm cỏ định kỳ vào lúc bón phân, cuối mùa mưa xung quanh gốc, cách gốc 2m.

Với những vườn trồng dừa xiêm dây có năng suất dưới 10 trái/cây/năm, thì nên đốn bỏ và trồng lại để đảm bảo năng suất.

Phòng trừ sâu bệnh hại cây dừa xiêm

Phòng bệnh cho dừa xiêm dây

- Kiến vương

Kiến vương tàn phá chủ yếu ở thân và rễ cây dừa tơ từ 15 tuổi trở xuống. Chúng tập trung phá hoại vào những thời điểm mùa mưa kéo dài, đục hang vào thân, củ hoặc chùm lá ngọn.

Để phòng bệnh, nên tiến hành dọn dẹp vệ sinh vườn dừa, dùng rơm, rạ mục để đóng ở dưới thân để hạn chế kiến vương tấn công.

Đầu mùa mưa sử dụng thuốc Basudin, Furadan trộn cùng cát sau đó rải trên nách bẹ lá non hoặc gói thành từng gói treo lên đọt dừa để xua kiến.

Khi phát hiện có hang kiến dùng thuốc Azodrin, Basudin liều lượng phù hợp để xịt kiến.

- Đuông

Đuông ăn phá gây bong ruột thân hoặc củ dừa. Cây nào bị đuông ăn phá củ dừa thì rất dễ chết.

Cây dừa khi bị tấn công thì ở thân cây sẽ có những lỗ nhỏ chảy ra một dòng nhựa màu nâu đỏ, mùi khó chịu. Chùm lá dần chuyển sang màu vàng, héo xụ, khô.

Phương pháp phòng tránh giống như kiến vương.

Cần phải thường xuyên theo dõi, phát hiện sớm để diệt trừ, sử dụng thuốc như đối với kiến vương.

Sâu ăn phá trên buồng hoa và trái dừa non:

Sâu nhỏ này thường phá hoại hoa đực trên buồng hoa mới nở, giăng tơ thành đường hầm và sống trong đó. Sâu lớn khi ăn vào hoa cái và các trái non sẽ khiến hoa cây dừa bị rung, trai cũng rụng non, giảm năng suất.

Xử lý bằng cách dùng thuốc Azodrin, Methyl parathion, basudin nồng độ 15 - 20cc cho 8 lít nước sạch.

- Bệnh thối đọt

Bệnh này thường do nấm gây ra, chúng phát triển vào đầu mùa mưa. Khi bị tấn công, chùm lá đọt sẽ chuyển dần qua màu vàng sau đó khô héo, khi cắt ngọn sẽ thấy 1 phần của củ hủ bị thối, mùi hôi khó chịu.

Cây dừa khi bị bệnh xâm nhập sẽ chết sau 3 - 5 tháng.

Bà con có thể sử dụng thuốc trị nấm có gốc đồng như vôi 1%, Copper A hoặc Prestan 0,6% để bôi xung quanh.

Cây bị nhiễm bệnh nặng không thể chữa khỏi thì nên đốn bỏ tránh bệnh lây lan.

- Bệnh nứt trái

 Bệnh này gây giảm năng suất dừa xiêm. Khi buồng được từ 3 - 6 tháng tuổi sẽ xuất hiện tình trạng bị nứt, rụng, vết nứt xảy ra ở đầu cuống hoặc chót trái.

Nguyên nhân của bệnh có thể thiếu nước, hời tiết khắc nghiệt, đất đai khô, đất quá chặt khó thoát nước, đất cằn thiếu dinh dưỡng hoặc dinh dưỡng không cân bằng.

Bà con nên bón phân kết hợp xới xáo để giúp cho đất thoáng, tơi xốp. Tưới đủ nước vào mùa khô, tiêu nước mùa mưa.

Bón thêm 500g SA + 500g super lân văn điển + 1 - 1,5kg KCl + 10 - 15kg phân chuồng ủ hoai mục cho 1 cây/năm.

Bà con có thể rải thêm khoảng 1 - 2kg muối ăn vào bẹ của tàu lá non. Chia lượng muối ăn thành 2 lần, mỗi lần rải cách nhau 6 tháng.

Nếu tình trạng nứt trái không phải do nấm, sâu bệnh hại gây ra, thì sau từ 8 - 12 tháng trái dừa sẽ trở lại bình thường. 

Thu hoạch quả dừa xiêm

Dưa dây sai trái sớm, từ 2,5 - 3 năm sau khi trồng là có thể bắt đầu cho thu hoạch. Ở những năm đầu, cây cho khoảng 20 - 30 trái/ quày, càng về sau số lượng quả sẽ càng tăng. Năng suất tối đa có thể đạt đến 90 - 100 trái/quày, một năm cho khoảng 15 quày, tuổi thọ từ 20 - 25 năm

Nếu thực hiện đúng kỹ thuật trồng dừa xiêm dây, chắc chắn  bà con sẽ có được vườn trồng cho năng suất chất lượng vượt trội. Chúc bà con thành công!

Nguồn: VTNN Bích Trâm tổng hợp