NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH KHẮC PHỤC CÂY ĂN QUẢ RA HOA CÁCH NĂM

Hiện tượng cây ăn quả ra hoa cách năm thời gian dài hay ngắn tùy thuộc vào mức độ bất thường ở mỗi loại cây, có thể cách một năm, hai năm hoặc nhiều hơn. Có trường hợp cây ra hoa nhiều nhưng không đậu quả hoặc đậu quả ít do tác động bất lợi của thời tiết, thổ nhưỡng. Thường gặp phổ biến nhất ở cây xoài, nhãn, vải, mít,…ở vườn trồng có cơ cấu giống hỗn tạp và phân bố mật độ cây trồng không hợp lý, ít được đầu tư thâm canh.

Do vậy việc tìm hiểu về nguyên nhân và cách khắc phục hiện tượng trên ở cây ăn quả là rất cần thiết, bà con hãy tiếp tục theo dõi bài viết dưới đây để có được kiến thức giúp cây ăn quả ra đều mùa hơn.

Nguyên nhân cây ăn quả ra hoa cách năm

Nguyên nhân cây ăn quả ra hoa cách năm

Có rất nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu do một số yếu tố cơ bản sau đây:

+ Hiện tượng cây ăn quả ra hoa bất thường, không ổn định là do giống (Di truyền từ nguồn giống từ bố mẹ ra quả cách năm không được tuyển chọn kỹ từ trước)

+ Do cây bị mất cân đối các nguyên tố đa lượng, trung lượng và vi lượng (thừa đạm, kali…) làm cho cây sinh trưởng không phát dục, hoặc ra hoa nhưng không đậu quả. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do thời tiết khí hậu bất lợi, sự phá hoạt của sâu bệnh, chế độ nước và đầu tư phân bón không hợp lý cũng như chọn giống trồng ban đầu không đảm bảo chất lượng .v.v…

+ Trong đó tình trạng ra hoa nhưng không đậu quả chủ yếu là do thời tiết bất lợi và sâu bệnh, xảy ra một cách đột biến ít thành quy luật. Còn hiện tượng ra trái cách năm, nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này là vì dinh dưỡng cung cấp cho cây trồng chưa đáp ứng đủ, khi lựa chọn giống cây trồng và chăm sóc chưa hợp lý, và một phần cũng có ảnh hưởng của thời tiết bất lợi.

+ Chúng ta đã biết để cây ra hoa, đậu quả thì trước đó phải có mầm hoa, thời gian từ khi hình thành mầm hoa đến ra hoa ở nhiều loại cây ăn quả không giống nhau, nghĩa là trong lúc cây đang ra hoa thì cây cũng cần nhu cầu dinh dưỡng tích lũy để chuẩn bị cho quá trình hình thành mầm hoa cho vụ sau, (ở những cây trồng cho nhiều vụ quả một năm thì việc ra hoa và hình thành mầm hoa cũng thường xảy ra cùng lúc).

-> Như vậy nếu vụ này cây cho ra hoa và đậu quả nhiều sẽ dẫn đến cây dễ bị kiệt sức, nếu lượng dinh dưỡng (phân bón) không được bổ sung kịp thời cây phải tập trung hết dinh dưỡng tích lũy để nuôi quả, khi đó mầm hoa sẽ không được hình thành hoặc hình thành ít, do vậy cây không ra hoa hay ra hoa ít ở vụ sau.

+ Mầm hoa chỉ được hình thành khi mà cây được đầu tư đầy đủ dinh dưỡng cũng như các yếu tố ngoại cảnh thuận lợi. Để tích lũy vật chất cho cây hình thành mần hoa còn phải dựa vào chất lượng giống cây trồng. Nếu gặp giống kém chất lượng cộng với cây thiếu dinh dưỡng thì khả năng phục hồi chậm, thời gian ra quả cách năm dài.

Biện pháp khắc phục tình trạng ra hoa cách năm

Biện pháp khắc phục hiện tượng ra hoa cách năm

+ Để khắc phục hiện tượng ra hoa cách năm bên cạnh việc phải lựa chọn giống tốt trước khi trồng cần phải đầu tư phân bón cân đối, tưới nước hợp lý. Cây ăn quả ở thời kỳ kinh doanh sau khi thu hoạch cần phải tiến hành khấc cành, đốn tỉa cành tăm, cành sâu bệnh, cành la (cành vô hiệu), tạo tán cho cây để giúp tập trung dinh dưỡng để nuôi cây và hạn chế sâu bệnh gây hại.

+ Tùy vào tuổi của cây, loại cây, độ phì và thành phần cơ giới của đất mà lựa chọn loại phân, lượng phân và cách bón thích hợp, bón lần 1: vào lúc mới thu hoạch quả xong, bón lần 2:  thời điểm trước khi cây ra hoa từ 10- 15 ngày, lần 3: bón phân để nuôi quả, vùng khô hạn phụ thuộc nước trời nên bón phân cho cây ăn quả vào đầu mùa mưa và kết thúc mùa mưa.

+ Cây ăn quả cho nhiều lứa quả trong năm thì phải bón phân khi thu hoạch quả xong cùng thời điểm trước khi ra hoa; nuôi quả bằng phân tổng hợp NPK và phân chuồng thật hoai mục, những cây trồng kém phát triển nên sử dụng các loại phân bón qua lá phun bổ sung để nhằm cung cấp kịp thời dinh dưỡng cho cây, phun vào thời điểm sáng sớm hoặc chiều mát, lưu ý nên phun vào mặt dưới lá nhiều hơn trên lá.

+ Ngoài ra để tăng năng suất quả chúng ta có thể sử dụng thêm các chất kích thích ra hoa phun vào thời kỳ cây chuẩn bị ra hoa và kích thích đậu quả khi hoa hình thành quả giúp tăng tỉ lệ đậu quả.

+ Bên cạnh đó khi cây ra hoa cần phải chú ý phòng trừ sâu bệnh hại, và khi hoa đã đậu quả nhiều cần phải loại bỏ bớt những quả nhỏ, quả có mẫu mã xấu, chỉ để lại số lượng và mật độ quả phù hợp với khả năng của cây, để cây đảm bảo tích lũy vật chất để hình thành hoa quả cho vụ sau, nhưng vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất.

+ Trường hợp muốn cây ăn quả ra hoa quả trái vụ hay lách tránh yếu tố bất lợi của thời tiết, ngoài biện pháp canh tác, xiết nước, khấc cành, tạo tán…. phù hợp với đặc điểm của từng loại cây trồng, còn có thể dùng chất kích thích tác động để cây cho ra hoa đậu quả ở thời điểm khác.

+ Tuy nhiên ngoài việc áp dụng đúng các biện pháp kỹ thuật từ khâu trồng, chăm sóc đến thu hoạch thì chúng ta phải hết sức chú trọng đến công tác tuyển chọn, du nhập và nhân giống cây ăn quả. Bởi giống tốt sẽ làm cơ sở cho việc thâm canh tăng năng suất và tránh hiện tượng ra trái cách năm.

+ Để làm tốt việc này điều đầu tiên là lựa chọn cây giống phải được lấy từ cây mẹ khỏe mạnh, không bị nhiễm sâu bệnh, cho năng suất cao và ổn định. Trên cây đó lựa chọn những cành bánh tẻ (không quá già hoặc quá non) nằm ở chỗ giữa tán cây nơi có nhiều ánh sáng, lấy mắt ghép để ghép hoăc chọn cành để giâm hoặc chiết cành, điều này sẽ giúp giữ được những đặc tính tốt của cây mẹ, có thời gian từ trồng đến thu hoạch ngắn và giảm được chi phí mua cây giống.

Không nên trồng cây trực tiếp từ hạt

+ Không nên trồng cây trực tiếp từ  hạt vì trồng cây bằng hạt sẽ lâu cho quả, đồng thời cũng dễ bị phân ly tính trạng nên đôi khi công tác tuyển chọn rất kỹ nhưng kết quả mang lại không như mong muốn. Mỗi giống cây ăn quả sẽ thích nghi được với từng vùng khí hậu, thời tiết và thổ nhưỡng khác nhau. Do đó khi muốn du nhập một loại cây nào đó từ nơi khác đưa về cũng cần phải nghiên cứu khảo sát đánh giá các đặc điểm và khả năng thích nghi nơi định trồng.

+ Để cây ăn quả tránh gặp hiện tượng ra trái cách năm hoặc ra hoa nhiều nhưng đậu quả ít hoặc không đậu quả nhằm nâng cao sản lượng và giá trị thu nhập cho người làm vườn. Ngành chức năng khuyến khích mọi người nên lựa chọn trồng những cây bản địa có lợi thế so sánh cạnh tranh, nhưng phải có hướng cải tạo giống, nhân giống, quản lý nguồn giống.

+ Khi du nhập giống mới không được bỏ qua bước tiến hành khảo nghiệm, đánh giá khả năng thích nghi của cây trước khi đưa vào trồng, các nhà làm vườn cần tăng cường đầu tư thâm canh và áp dụng liên hoàn các tiến bộ khoa học kỹ thuật mới, có như vậy mới đạt kết quả như mong muốn.

Trên đây, chúng tôi đã tổng hợp những nguyên nhân cũng như cách khắc phục tình trạng cây ăn quả ra hoa cách năm và chia sẻ tới bà con nhằm hỗ trợ bà con trang bị đầy đủ hơn kiến thức của nhà nông. Bên cạnh các biện pháp khắc phục tình trạng ra quả không đều, bà con cũng cần kết hợp với các biện pháp chăm sóc cây ăn quả mùa khô hạn để từ đó đem lại năng suất cho cây trồng cao hơn.  Bên Chúc bà con một mùa bội thu.

Nguồn: VTNN Bích Trâm tổng hợp