NGUYÊN TẮC SỬ DỤNG PHÂN HỮU CƠ SAO CHO ĐẠT HIỆU QUẢ CAO NHẤT

Trong nông nghiệp, việc sử dụng phân bón hữu cơ là một trong những giải pháp quan trọng, căn cơ nhằm hướng đến nền sản xuất nông nghiệp xanh, sạch và an toàn. Tuy nhiên, làm sao để sử dụng phân bón hữu cơ đạt hiệu quả cao nhất thì lại là vấn đề chưa được nhiều người sản xuất quan tâm.

Hiện nay, nhiều nông hộ đã sử dụng phân bón hưu cơ, nhưng hiệu quả sử dụng còn chưa cao. Nguyên nhân là do nông dân sử dụng chưa đúng cách. Nguyên tắc bón phân được khuyến cáo như sau: Bón đúng nhu cầu cây trồng – đúng liều lượng- đúng lúc- đúng cách.

Do vậy, việc hướng dẫn người dân tiết kiệm phân bón hữu cơ thông qua việc tăng hiệu quả sử dụng là vấn đề hết sức cần thiết. Bằng cách này sẽ góp phần giảm lượng phân bón, tạo tiền đề tích cực vào việc giảm chi phí sản xuất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường nhưng vẫn đảm bảo chất lượng nông sản. Để nâng cao hiệu quả sử dụng phân bón hữu cơ người sản xuất cần chú ý những điểm sau:

Phân hữu cơ được chia thành 2 nhóm: Phân hữu cơ truyền thống bao gồm: phân chuồng, phân xanh, phụ phẩm nông nghiệp,... và phân hữu cơ công nghiệp bao gồm: hữu cơ khoáng, hữu cơ sinh học, phân vi sinh và hữu cơ vi sinh.

Sử dụng phân hữu cơ truyền thống hiệu quả

Bón phân hữu cơ truyền thống cho cây

Đối với phân hữu cơ truyền thống, trước khi đưa vào sử dụng cho đất trồng, bà con cần phải ủ hoai mục. Có 3 phương pháp ủ với thời gian của mỗi phương pháp là khác nhau (ủ nóng, ủ nguội, nóng và nguội). Tuỳ theo nhu cầu sử dụng phân bón mà bà con nông dân áp dụng phương pháp ủ thích hợp để vừa đảm bảo có phân dùng đúng lúc, vừa đảm bảo được chất lượng phân ủ.

Phân hữu cơ truyền thống được bà con sử dụng chủ yếu để bón lót trước khi trồng. Bà con có thể bón theo hàng, theo hốc, theo hố hoặc bón rải trên mặt đất rồi cày vùi. Thông thường, lượng phân bón dùng cho cây sẽ tùy thuộc vào nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng, chất lượng của phân bón, (phân bón chất lượng tốt thì bón ít, phân có hàm lượng dinh dưỡng thấp thì bón nhiều), tính chất của đất đai, mùa vụ trong năm và loại cây trồng mà bà con sẽ tính toán lượng phân cần để bón một cách phù hợp.

Đối với đất có thành phần cơ giới nặng, giàu mùn thì bà con có thể bón lót với lượng lớn hơn, trong khi đó đất có thành phần cơ giới nhẹ nghèo mùn thì bà con nên bón lót ít hơn, sau đó bón bổ sung vào các giai đoạn sau của cây nhằm hạn chế hiện tượng mất dinh dưỡng do quá trình rửa trôi.

Ví dụ: Vụ Xuân và vụ Đông bón lót nhiều hơn so với vụ Mùa.

Riêng với các loại cây trồng ngắn ngày, bà con cần tập trung bón lót nhằm tạo điều kiện cho cây có đủ thời gian để sử dụng được nguồn phân đã bón.

Lượng bón được khuyên dùng như sau: Cây rau màu bón từ 3 -5 tấn/hecta; cây lúa 8-10 tấn/ha, cây ăn quả, cây công nghiệp 20-30 tấn/ha.

Sử dụng phân hữu cơ công nghiệp hiệu quả

Bón phân hữu công nghiệp cho cây

Đối với phân hữu cơ công nghiệp bao gồm hữu cơ khoáng, hữu cơ sinh học, phân vi sinh và hữu cơ vi sinh, bà con nên sử dụng cho cả bón lót và bón thúc.

- Bón lót: chủ yếu dùng cho cây ngắn ngày, bà con bón bằng cách rải đều rồi vùi khi làm đất hoặc bón theo hốc, hàng, sau đó bà con phủ một lớp đất mỏng lên trên rồi mới gieo trồng. Đối với cây lâu năm thì bón bằng cách trộn đều với lớp đất mặt, đem cho xuống hố rồi trồng.

- Bón thúc: bà con đào rãnh rồi bón vòng quanh tán cây, sau đó lấp một lớp đất mỏng hoặc rải đều trên mặt đất rồi tưới nước ngay.

- Bón qua lá: bà con hòa tan phân theo liều lượng chỉ dẫn của nhà sản xuất rồi phun đều lên toàn bộ cây.

Trong quá trình sử dụng phân bón hữu cơ, bà con không nên kết hợp với thuốc bảo vệ thực vật, phân vô cơ vì như vậy sẽ làm giảm hiệu lực phân bón.

Bà con tuyệt đối tránh trộn, hay bón phân hữu cơ thô, phân chưa hoai mục vào đất.

Việc trộn hay bón phân hữu cơ thô vào đất sẽ tạo điều kiện cho dịch bệnh phát triển và phá hủy cấu trúc đất, do quá trình phân hủy chất hữu cơ sẽ sinh ra những vấn đề như:

- Có nhiều vi khuẩn hiếu khí và sử dụng không khí cũng như sinh nhiệt vào đất làm chết vi sinh vật trong đất và cả rễ cây.

- Sinh ra khí Metan gây ngộ độc rễ.

- Tăng lượng axít hữu cơ trong đất.

Như vậy, việc tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ và đặc biệt là tính hiệu quả trong việc sử dụng phân bón là giải pháp tất yếu trong sản xuất nông nghiệp trong hiện tại và cả tương lai. Đây là tiền đề nhằm phát triển một nền nông nghiệp sạch, an toàn và bền vững.

Bên cạnh đó, bà con nông dân cũng cần kết hợp với biện pháp che phủ đất nhằm giúp đất trồng luôn tơi xốp, không bị xói mòn và luôn duy trì độ ẩm tốt. Từ đó góp phần nâng cao năng suất cây trồng và tạo nên giá trị thương phẩm cho các sản phẩm nông nghiệp.

Nguồn: VTNN Bích Trâm Tổng hợp