VAI TRÒ CỦA CAN-XI ĐỐI VỚI CÂY ĂN QUẢ VÔ CÙNG QUAN TRỌNG

Can-xi hay Calci (tên gọi tắt là Ca), đây là nguyên tố có hóa trị 2, nên thường được viết là Ca+2. Từ lâu Ca được xếp vào nhóm dinh dưỡng trung lượng cùng với các nguyên tố khác như lưu huỳnh ( S ) và magie ( Mg ). Tuy nhiên vai trò của Ca đối với cây ăn quả thì không phải ai cũng hiểu được tường tận.

Vai trò của Can-xi đối với cây ăn quả

Ca-xi giúp cây ăn quả cho trái chất lượng

Cây trồng hút can-xi vào dưới dạng Ca+2. Đóng vai trò giúp kích thích bộ rễ phát triển, giúp hình thành các hợp chất tạo nên màng tế bào từ đó cây cứng cáp hơn. Ca còn giúp làm tăng các hoạt tính một số men, trung hòa axit hữu cơ ở trong cây. Do đó, với loại cây ăn quả, khi bón Ca sẽ làm có tác dụng giúp quả có lượng đường cao hơn, ngọt hơn.

Bên cạnh đó, khi cây trồng hấp thụ được nhiều Ca sẽ giúp giảm hàm lượng đạm Nitrat ( NO3- ), điều này giúp cho các vi sinh vật rễ phát triển tốt, điều tiết mạnh mẽ quá trình trao đổi chất của tế bào. Qua điều này có thể thấy, Ca là cầu nối trung gian cho các thành phần hóa học của chất nguyên sinh và giúp cân bằng tỷ lệ các cation và anion trong tế bào, cũng như góp phần hạn chế được sự xâm nhập của các chất K+, Mg+2, Na+, NH4+.

Ca còn giúp làm giảm tính thấm nước của tế bào, tuy nhiên lại làm tăng thoát hơi nước. Khi bà con bón can-xi vào đất thì vai trò đầu tiên của Ca là làm giảm độc hại của các chất như Fe, Al, Cu, và Mn…, đồng thời còn giúp làm giảm độ chua trong đất.

Vậy can-xi lấy từ đâu? Trong vỏ trái đất chứa khoảng 3,64% can-xi nhưng do nguồn gốc từ đá mẹ, địa hình khác nhau và trải qua các quá trình như mưa, bão, gió…và phương thức canh tác của con người mà lượng can-xi trong từng loại đất, ở mỗi vùng miền khác nhau. Ca ở trong đất mất đi qua rất nhiều, nên chỉ sau 1 – 2 vụ trồng trọt, hàm lượng Ca sẽ giảm xuống rất rõ rệt, do đó cần phải bổ sung thêm Ca cho cây ăn quả.

Cây ăn quả thiếu can-xi biểu hiện thế nào?

Biểu hiện cây trồng khi thiếu ca

Cây ăn quả khi thiếu Ca, triệu chứng biểu hiện có thể thấy là đầu chop lá và hai bên mép lá sẽ chuyển dần sang màu bạc trắng, sau đó chuyển đen rồi uống cong và xoắn lại. Thường thì cấu trúc tế bào bị hại, lá non, đọt non bị ảnh hưởng trước, tiếp đến là hệ rễ làm ảnh hưởng đến khả năng hút nước và hấp thụ dinh dưỡng của cây. Trên thân cây sẽ xuất hiện rễ phụ, lông hút, rễ sinh trưởng chậm. Khi đã bị thiếu Ca nặng, hoa quả sẽ bị thối thành từng mảng.

Mặt khác Ca có tác động tương hỗ với một số ion nên sẽ làm giảm tỷ lệ hút các ion đó. Ví dụ như làm hạn chế hút đạm dạng NH4+ nên giảm tác hại do thừa N gây ra, giảm bớt lượng Na+ cũng làm giảm tác hại của chất này đối với cây.

Đất nào cần phải bón Can-xi?

Đất trồng cần bổ sung can-xi

Đất có độ pH thấp hơn 6,5 đều cần bón Ca. Hầu hết đất nông nghiệp ở nước ta đều cần bón thêm Ca, nhưng ưu tiên với những vùng đất có độ pH dưới 5,5 đó là đất phèn và đất xám.

Về liều lượng bón sẽ tùy thuộc vào mức độ chua của đất trồng cây ăn trái nhiều hay ít để phân bổ lượng Ca cho phù hợp. Khi bón Ca vào đất thì Ca sẽ có hai chức năng chính: Thứ nhất là giúp khử độc và làm tăng độ pH của đất lên. Thứ hai, cung cấp Ca cho cây hút, khi độ pH đã được cải thiện, chất độc giảm, bộ rễ của cây có điều kiện phát triển thì khả năng hút nước và chất khoáng của bộ rễ được tăng cường, giúp cho cây trồng thêm khỏe mạnh.

Chính vì vậy, tùy theo từng môi trường đất mà bà con quyết định nên bón nhiều hay ít phân có chứa Ca. Nhưng mức tối thiểu ít nhất cũng cần bón khoảng 500 kg/ha như vôi nung  ( CaO ) thì mới đủ đáp ứng cho hai chức năng của Ca bón vào.

Như vậy bà con đã biết được vai trò của can-xi đối với cây ăn quả quan trọng như thế nào.Từ đó đáp ứng tốt nhu cầu cho cây trồng sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh. Ngoài ra, bà con cũng cần kết hợp thêm các biện pháp che phủ đất nhằm tạo môi trường tốt nhất cho rễ cây ăn quả phát triển khỏe mạnh, chống chịu tốt với các tác nhân bên ngoài để cây cho năng suất cao.

Nguồn VTNN Bích Trâm tổng hợp