Cà phê chè là gì?

Hiện nay, có rất nhiều loại cà phê được trồng trên thế giới, cà phê chè là một trong số đó. Vậy cà phê chè là gì? Hãy cùng đọc hết bài viết này để biết thêm những kiến thức về loại cà phê chè này nhé.

1. Cà phê chè là gì?

Cà phê chè có tên gọi khác là cà phê Arabica hay tên khoa học là Coffea Arabica. Loại cà phê này có lá nhỏ, cây có đặc điểm gần giống như cây chè. Cà phê chè có giá trị kinh tế cao nhất trong tất cả các loại cà phê. Theo số liệu thống kê năm 2022 cà phê chè chiếm hơn 60 % các sản phẩm cà phê trên toàn thế giới. Do đó, loại cà phê này được xem là loại cà phê phổ biến nhất.

Cà phê chè là gì?

2. Nguồn gốc của cà phê chè? 

Cà phê Arabica chính gốc hiện nay vẫn còn ở Ethiopia. Các loại giống Arabica hầu hết đang được trồng trên thế giới là loại giống được lai tạo. Với những vùng cao nguyên ở phía Tây Nam của Ethiopia, mới nhìn được những loại cà phê Arabica tự nhiên ở trong rừng nhiệt đới. 

>>> Xem thêm: Cập nhật bảng giá cà phê mới nhất 2023

Vào thế kỷ 16, loại giống cà phê Arabica được mang từ Ethiopia đến Yemen. Sau đó, các loại giống Arabica nói chung được phân tán ra toàn thế giới vào thế kỷ 17-18.

3. Đặc điểm của cà phê chè là gì?

3.1. Đặc điểm về lá, hoa, quả

Cà phê chè có thân gỗ nhỏ, chiều cao tối đa 10m. Cây có tán lá nhỏ, lá có hình trái xoan, màu xanh đậm. Loại cây có ít trái, trái có hình bầu dục và một quả sẽ có 2 hạt to nhưng cây cũng rất dễ bị sâu bệnh. Cà phê chè có mùi hương rất thơm, có lượng cafein ít chỉ từ 1 - 2%, vị cà phê dễ chịu và không bị đắng gắt. Cây chỉ có giá trị kinh tế trong 25 năm.

Đặc điểm của cà phê chè là gì?

Cà phê chè trồng được 3 đến 4 năm đã có thể bắt đầu thu hoạch.Sau khoảng thời gian này cây sẽ bắt đầu có hoa và đơm trái. Thời gian càng về sau. lượng hoa và trái sẽ càng nhiều. Hoa cà phê chè thường sẽ nở rộ từ 15 đến 20 ngày, quá trình thụ phấn chủ yếu nhờ côn trùng và tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 10%. 

Hạt cà phê có tỷ lệ nảy mầm lên đến 95%, và khả năng này sẽ giảm dần sau khoảng 3-6 tháng. Nếu hạt được bảo quản ở nhiệt độ 15 độ thì tỷ lệ nảy mầm được duy trì trong khoảng 15 - 30 tháng. 

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chăm sóc cà phê mới trồng

3.2. Đặc điểm về khí hậu

Cà phê chè là loại cây ưa sống ở những vùng núi cao, ưa thích nhiệt độ từ 16 - 25 độ C, lượng mưa khoảng 1000m. Thường được trồng ở độ cao từ 1000 -1500 m. Những cây cà phê trưởng thành có chiều cao từ 4-6 m, nếu để mọc hoang dã sẽ là 10 m. 

Loại cà phê này có thể sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, loại đất đỏ nâu thuộc nhóm đất bazan hay đất đã được phong hóa từ nham thạch núi lửa sẽ tốt nhất. 

Cà phê chè là cây ưa sáng, sống ở các vùng núi cao ở độ cao từ 1000 - 1500 m. Cà phê chè có thể sinh trưởng phát triển tốt trên nhiều loại đất nhưng tốt nhất vẫn là các loại đất đỏ nâu thuộc nhóm bazan hoặc đất đã được phong hóa từ nham thạch núi lửa. Thường được trồng nhiều ở Đắk Lắk , Lâm Đồng,...

3.3. Sự phân bố cà phê chè

Cà phê chè là loại cà phê duy nhất trước thế kỷ 19. Vào thời điểm đó, giống cây và phê chè được nhiều người lựa chọn bởi khả năng thích ứng của môi trường tốt, cho năng suất và chất lượng cao. Vào khoảng thời gian năm 1920, do bệnh gỉ sắt xuất hiện hàng loạt trên cây cà phê chè ở khắp Châu Á và Châu Phi. Vì vậy mà nông dân đã tìm kiếm những giống thay thế tốt hơn. Sau khoảng thời gian trồng giống cà phê Robusta không đạt chất lượng cao như cà phê chè nên từ năm 1970 - 1980 nhiều quốc gia thực hiện lai tạo giống cà phê kháng được CLR.

Sự phân bố cà phê chè

Từ những giống Bourbon và Typica đầu tiên đã lai tạo ra nhiều giống khác nhau (yếu tố tự nhiên & con người). Theo thống kế, hiện có hơn 125 giống cà phê chè được phân bổ ở nhiều châu lục như Châu Phi, Đông Nam Á, Mỹ Latinh, các quần đảo Caribbean, Thái Bình Dương. 

>>> Xem thêm: Nên chọn giống cà phê nào trồng tại Đắk Lắk cho năng suất cao

4. Các loại giống Arabica phổ biến

4.1. Giống Arabica Typica

Loại giống này có nhiều giống con được canh tác rải rác trên khắp thế giới, mang các tên gọi như blue Mountain (Jamaica), Indio (India), Criollo (Creole),...

Cho đến hiện tại thì giống cây cà phê phát triển dựa trên giống Typica và Bourbon. Như ở Mỹ La tinh, Brazil (97,55%) là cây cà phê thuộc hai loại này.

Ngoài ra, còn một số loại cây con được hưởng gen Typica nhưng ít được biết đến như Nyasaland, Harrar Rwanda.

4.2. Giống Arabica Bourbon

Đây là giống có sự tương quan về chất lượng với giống cà phê Arabica Typica. Bởi vì có sự tương quan nên hai loại giống này từng làm thước đo về chất lượng trong suốt chặng dài lịch sử của ngành cà phê.

Tuy nhiên, có một số đột biến cho ra năng suất cao hơn từ 20 - 30% so với Arabica Typica. 

Cà phê chè là loại cà phê phổ biến và cho giá trị kinh tế cao, được trồng nhiều ở các vùng Đắk Lắk, Lâm Đồng,... Hy vọng những chia sẻ trên giúp cho bà con có thêm thông tin về loại cà phê chè này.

Ngày nay cà phê  Arabica Bourbon đã có mặt ở khắp lục địa Châu Phi và Mĩ La Tinh. Ngoài ra, chúng còn nhiều giống con khác như Tekisic, Venecia…

Trong bài viết trên đã giúp bà con thêm những thông tin và kiến thức về loại cà phê chè. Từ đó, giúp bà con đưa ra những lựa chọn để cân nhắc chọn giống cà phê phù hợp. Chúc bà con có một mùa thu hoạch đạt năng suất cao. 

Nguồn: VTNN Bích Trâm Tổng hợp